وجود زخم ها و سوختگی های التیام نیافته تاثیر زیادی بر سلامت و اقتصاد عمومی دارد. بسیاری از مداخلات، از جمله داروها و فناوری های جدید، برای کمک به بهبود قابل توجه زخم و از بین بردن عفونت ها در زخم های عفونی استفاده میشوند. بنابراین، استفاده از موادی که هم اثر درمانی بر روند بهبودی داشته باشد و هم توانایی کشتن میکروب ها را داشته باشد، ارزش زیادی دارد. عسل یک محصول طبیعی است که اخیرا در پزشکی مدرن جهت درمان زخم ها و سوختگی ها معرفی شده است. با ما همراه باشید تا با این ماده شیرین و التیام بخش بیشتر آشنا شویم.
خواص ضد باکتریایی عسل و اثرات آن بر بهبود زخم به طور کامل بررسی شده است. مطالعات آزمایشگاهی و کارآزمایی ها بالینی نشان داده اند که عسل یک عامل ضد باکتری با طیف گسترده است.
قدرت درمانی عسل به دلیل وجود ترکیبات زیاد و همچنین تغییرات در ترکیب انواع مختلف عسل پیچیده است. دارای خواص فیزیکوشیمیایی خاص است که استفاده از آن را به عنوان یک عامل درمانی برای مبارزه با چندین عفونت میکروبی مورد استفاده قرار میدهد. این خواص عسل همچنین با اثر ترمیم زخم، قدرت ضد التهابی، آنتی اکسیدان و توانایی مهار رادیکال های آزاد مرتبط است.
عسل یک تعدیل کننده ایمنی با قدرت تقویت سیستم ایمنی است (از این رو درهنگام سرماخوردگی، عسل پیشنهاد می شود). میتوان از عسل در درمان زخم معده، درماتیت عود کننده، آرتریت، اسهال، تومورها و زخم در بیماران مبتلا به دیابت استفاده کرد.
همچنین از عسل میتوان برای ضد عفونی پوست و التیام زخم و جای جوش استفاده کرد. عسل علاوه بر خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی، روند بهبود زخم را افزایش میدهد و از ایجاد اسکار های عمیق تر جلوگیری میکند.
عسل فواید زیر را در بهبود زخم ها ارائه میدهد:
• در واقع pH اسیدی باعث بهبود میشود. pH اسیدی عسل بین 3.2 تا 4.5 است. هنگامی که روی زخم ها اعمال میشود، pH اسیدی خون را تحریک میکند تا اکسیژن آزاد کند، که برای بهبود زخم مهم است. pH اسیدی همچنین حضور موادی به نام پروتئازها را کاهش میدهد که روند بهبود زخم را مختل میکند.
• شکر اثر اسمزی دارد. قندی که به طور طبیعی در عسل وجود دارد، اثر بیرون کشیدن آب از بافت های آسیب دیده را دارد (به عنوان اثر اسمزی شناخته می شود). این امر تورم را کاهش میدهد و جریان لنف را برای التیام زخم تشویق میکند. شکرهمچنین آب را از سلول های باکتری بیرون میکشد که میتواند به جلوگیری از تکثیر آنها کمک کند.
• اثر ضد باکتریایی. نشان داده شده است که عسل بر روی باکتری هایی که معمولا در زخم ها وجود دارند، مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین و دسته دیگری از باکتری ها با نام انتروکوک های مقاوم به وانکومایسین اثر ضد باکتریایی دارد. بخشی از این مقاومت ممکن است از طریق اثرات اسمزی آن باشد.
• زخم ها
• زخم های غیر قابل التیام
• زخم پای دیابتی و وریدی
اثرات ضد باکتری اصلی عسل ممکن است مربوط به محتوای بالای گلوکورونیک اسید باشد که به گلوکز اکسیداز تبدیل میشود. روی پوست، این اکسیداز بلافاصله به پراکسید هیدروژن تبدیل میشود.
خواص آرامش بخش عسل ممکن است از ترکیب موارد زیر ناشی شود:
• پپتیدها
• آنتی اکسیدان ها
• ویتامین B
• اسیدهای چرب
• آمینو اسیدها
این اجز هنگامی که روی صورت استفاده میشوند، می توانند اثر تسکین دهنده داشته باشند و به کاهش قرمزی و جای آکنه کمک کنند.
اگر زخم یا سوختگی دارید که خوب نمیشود، قبل از استفاده از عسل روی زخم، باید با پزشک یا متخصص زخم صحبت کنید. از پزشک بپرسید که آیا عسل می تواند درمان انتخابی برای زخم یا سوختگی باشد؟ برای چه نوع زخم هایی میتوان از عسل استفاده کرد و برای چه دسته زخم هایی، استفاده از عسل مضر است؟
برای زخم های شدید، بهتر است یک پزشک یا پرستار در منزل، نحوه استفاده از عسل را در نوبت اولی که از عسل برای درمان زخم استفاده میکنید، به شما نشان دهد. این به این دلیل است که مقدار عسل و نحوه استفاده از پانسمان می تواند بر میزان موثر بودن بهبود زخم تاثیر بگذارد.
همیشه ممکن است عسل یا ظرف آن آلوده باشد، یا ممکن است فردی واکنش آلرژیک به عسل داشته باشد و استفاده از عسل موجب بروز واکنش های آلرژیک تهدید کننده حیات شود. گاهی اوقات، این مربوط به گرده زنبور عسل است که به طور طبیعی در عسل وجود دارد.
واکنش های آلرژیک
علائمی که نشان میدهید ممکن است واکنش آلرژیک به عسل باشد که عبارتند از:
• سرگیجه
• تورم شدید
• حالت تهوع و استفراغ
• سوزش درمحل زخم پس از مصرف موضعی
• اختلال در تنفس
اگر این علائم را تجربه کردید، پوست خود را از عسل پاک کنید و به پزشک مراجعه کنید. تا زمانی که با پزشک مشورت نکرده اید، دیگر از عسل استفاده نکنید.
خطرات عسل خام
برخی از محققان در مورد استفاده از عسل خام که از لانه زنبور و بدون فیلتر تهیه میشود، برای درمان زخم ابراز نگرانی کرده اند. دانشمندان معتقدند که خطرات بیشتری برای عفونت با استفاده از این نوع عسل وجود دارد.
عدم اثربخشی
همچنین ممکن است عسل برای بهبود زخم موثر نباشد. در برخی موارد ممکن است اثربخشی عسل یک هفته و بیشتر طول بکشد. اگر هیچ گونه بهبودی قابل توجه بعد از مصرف موضعی عسل روی زخم، مشاهده نکردید، حتما با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید.
اگر در خانه از عسل برای درمان زخم ها استفاده میکنید، چند نکته کلی وجود دارد که قبل از استفاده موضعی از عسل باید به آنها توجه کنید.
• همیشه با دست ها و وسایل تمیز مانند گاز استریل و نوک پنبه شروع کنید.
• ابتدا عسل را روی یک پانسمان بمالید، سپس پانسمان را روی پوست بمالید. این به کاهش جذب آلودگی کمک میکند و بدین وسیله میکروب کمتری وارد زخم باز میشود.
• همچنین میتوانید پانسمان های آغشته به عسل را که به صورت تجاری در بازار موجود است، تهیه کنید.
• پس از پانسمان زخم، حتما دست های خود را بشویید.
هرنوع عسل خام به دلیل تولید آنزیم پراکسید هیدروژن، دارای خواص ضد باکتریایی است. فقط مطمئن شوید که عسل انتخابی شما "خام" باشد. عسل خام همچنین ممکن است به طورت زیر نامیده شوند:
• طبیعی
• حرارت ندیده
• فرآوری نشده
عسلی که خام نیست در مرحله فرآوری، خاصیت ضد باکتریایی خود را از دست می دهد.
در حالت ایده آل، یک فرد باید از عسل درجه یک پزشکی استفاده کند، عسل استریل شده که احتمال کمتری دارد که باعث واکنش های سیستم ایمنی شود. انواعی از این عسل های درمانی در بازار موجود است. توجه کنید برای دریافت بهترین اثربخشی، باید از عسلی با کیفیت مطلوب و بدون ناخالصی استفاده کنید. در غیر این صورت، نتیجه مطلوب قابل انتظار نخواهد بود.
پانسمان زخم های حاد و مزمن با عسل طبی (پزشکی) بسیار مفید شناخته شده است. پانسمان های زخم به آماده سازی بستر زخم و ایجاد یک محیط درمانی بهینه کمک می کنند. مکانیسم های اثر چندگانه شامل کاهش ادم، کاهش pH زخم و پاکسازی محل زخم و عدم ایجاد اسکار است.
چندین مدل از پانسمان های زخم با عسل طبی برای کنترل سطوح مختلف ترشحات زخم موجود است. برای زخم هایی با ضخامت جزئی و کامل از جمله زخم های فشاری، زخم های پا (زخم شریانی، وریدی و دیابتی)، سوختگی ها و زخم های جراحی مناسب است.
قدمت استفاده دارویی از عسل و شکر به هزاران سال قبل باز می گردد. عسل و شکر ضد میکروبی هستند، ادم را کاهش میدهند، دبریدمان زخم را تسهیل میکنند، مهاجرت گلبول های سفید را تحریک میکنند و باعث رشد بافت در ناحیه زخم میشود. در صورت استفاده مناسب، عسل گزینه عالی در مراحل اولیه بهبود زخم میباشد . میتواند بهبودی بیمار را تسریع کند.
ارماطب، مجموعه ای توانمند در عرصه درمان و زیبایی، با تشکیل تیمی درمانی متشکل از پزشکان، متخصصین و پرستاران میتواند در ارائه انواع خدمات درمانی و مراقبتی در منزل یاری رساننده باشد. بنابراین، در صورتی که با زخم و اسکار ناشی از آن رو به رو شده اید، پانسمان زخم خود را به پرستاران ما در منزل بسپارید.
مقالات مرتبط: