ممکن است همه ی شما بارها حالت تهوع را تجربه کرده باشید. در واقع حالت تهوع می تواند نشانه ی یک بیماری باشد یا نشان دهنده ی تغییرات فیزیولوژیک بدن مانند بارداری باشد. در این مقاله ما با علت های مختلف حالت تهوع، راه های درمان آن و... آشنا خواهیم شد؛ پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
راهکارهای جلوگیری از حالت تهوع
طب فشاری و تاثیر آن بر روی حالت تهوع
حالت تهوع به عنوان عوارض جانبی داروها
زمانی که فرد احساس ناراحتی در معده داشته باشد، حالت تهوع به سراغش می آید. در واقع تهوع احساس ناخوشایندی است که پیش از وقوع استفراغ در افراد به وجود می آید و فرد را برای استفراغ کردن و تخلیه محتویات معده آماده میکند اما باید به این نکته توجه داشت که هر حالت تهوعی به استفراغ منجر نمیشود. حالت تهوع یک بیماری نیست اما در صورت مزمن شدن، میتواند نشان دهنده ی یک بیماری باشد.
شرایط مختلفی می تواند باعث ایجاد حالت تهوع در افراد شود که در این قسمت، راجع به این موارد صحبت میکنیم:
• بیماری GERD (در این بیماری محتویات معده به مری برمیگردد و باعث ایجاد سوزشی در سر دل میشود که می تواند باعث ایجاد حالت تهوع شود.)
• بیماری حرکت (در این بیماری افراد زمانی که سوار ماشین یا کشتی یا هر وسیله نقلیه ای که تکانه ی زیاده داشته باشد، میشوند احساس حالت تهوع میکنند.)
• استفاده از داروهای شیمی درمانی
• مسمومیت های غذایی ناشی از باکتری ها و ویروس ها
• پرخوری زیاد و یا خوردن غذاهایی که حاوی مواد الرژیک است
• درد بسیار شدید (مثلا در: میگرن، پانکراتیت، سنگ کلیه و ...)
• زخم معده
• مراحل اولیه بارداری
• استرس های عاطفی
• عفونت
• واکنش به بوی خاص
• حمله ی قلبی
• ضربه و تومور مغزی
• برخی از سرطان ها
• انسداد روده
• مصرف بیش از حد الکل
• اختلالات تیروئیدی
همه ی موارد گفته شده در بالا می تواند باعث ایجاد حالت تهوع در افراد شود. برخی از آن ها در شرایط فیزیولوژیک ایجاد می شوند مثل حالت تهوع ناشی از بارداری و برخی از آن ها در شرایط پاتولوژیک ایجاد می شوند مانند حالت تهوع ناشی از مسمومیت غذایی یا سرطان ها.
برای آن که به علت حالت تهوع پی برد؛ باید به زمانی که حالت تهوع ایجاد میشود دقت کرد. اگر حالت تهوع بلافاصله بعد از خوردن غذا شروع شود، می تواند نشان دهنده ی گاستریت، زخم معده و یا حتی پرخوری باشد اما اگر حالت تهوع بین 1 تا 8 ساعت بعد از خوردن غذا به وجود بیاید، می تواند نشان دهنده ی مسمومیت غذایی باشد.
به طور کلی حالت تهوع جز شرایط اورژانسی و نگران کننده نیست اما اگر شرایط زیر وجود داشته باشد باید حتما به پزشک مراجعه کرد:
• اگر فردی همراه با حالت تهوع علائمی مانند: درد قفسه ی سینه، درد در بازوی چپ، سردرد شدید و عرق کردن داشت باید حتما به پزشک مراجعه کند چون این ها علائم حمله ی قلبی هستند.
• اگر فردی مشکوک است که یک ماده ی سمی را استنشاق کرده و حالت گیجی و تنگی نفس را به همراه حالت تهوع دارد، باید به پزشک مراجعه کند.
• در صورتی که حالت تهوع فرد بعد از 12 تا 24 ساعت از بین نرود و باعث اختلال در تغذیه ی بیمار شود، باید به پزشک مراجعه کرد.
• اگر در خانم ها حالت تهوع به صورت دوره ای باشد و تا چند روز هم ادامه داشته باشد، احتمال بارداری وجود دارد بنابراین باید به پزشک متخصص مراجعه کنند.
• در صورتی که افراد با نوشیدن مایعات نیز حالت تهوع داشته باشند، در معرض دهیدراته شدن و کم آبی هستند و باید به پزشک مراجعه کنند.
برای درمان حالت تهوع ابتدا باید به علت آن پی ببریم به عنوان مثال:
• اگر حالت تهوع در صبح و به علت بارداری ایجاد می شود؛ باید به خانم ها توصیه کرد که قبل از رفتن به رختخواب، یک وعده ی غذایی با پروتئین بالا مصرف کنند. اگر حالت تهوع باز هم ادامه داشت، معمولا پزشکان از ترکیب ویتامین B6 (پیریدوکسین) و آنتی هیستامین داکسیلامین برای درمان حالت تهوع بارداری استفاده می کنند اما باید دقت شود که استفاده ی زیاد از این ترکیب هم می تواند باعث ایجاد حالت تهوع شود.
• اگر حالت تهوع به علت بیماری حرکت در افراد به وجود می آید؛ باید به آن ها توصیه کرد که از داروهایی مانند دیمن هیدرینات، آنتی هیستامین و چسب اسکوپولامین استفاده کنند و یا اگر از ماشین استفاده می کنند، ترجیحا در صندلی جلو بشینند.
• اگر حالت تهوع به علت میگرن ایجاد می شود؛ باید به افراد توصیه کرد که از مسکن استفاده کنند.
امروزه برای حالت تهوع ناشی از علائم سرطان و شیمی درمانی و پرتودرمانی، داروهای به خصوصی تولیده شده است که افراد می توانند از آن ها برای کاهش حالت تهوع خود استفاده کنند.
خود افراد باید بدانند که در چه شرایطی حالت تهوع به سراغ آن ها می آید و از آن شرایط دوری کنند مثلا: نور و بوهای تند برای افراد میگرنی و سفرهای دریایی برای کسانی که بیماری حرکت دارند باعث ایجاد حالت تهوع می شود پس طبیعتا این گونه افراد نباید خود را در چنین شرایطی قرار دهند. اما به طور کلی یک سری راهکار برای جلوگیری و یا کاهش حالت تهوع وجود دارد که آن ها را با هم بررسی میکنیم:
• اجتناب از خوردن غذاهای پر ادویه و چرب
• اجتناب از فعالیت بدنی شدید بلافاصله بعد از خوردن غذا
• در طول روز تعداد وعده های غذایی بیشتر اما با حجم کمتر مصرف شود
• خوردن غذاهای سرد و یا هم دما با محیط ( چون غذاهای گرم بوی بیشتری دارند و باعث افزایش حالت تهوع می شوند)
• بین وعده های غذایی آب مصرف شود نه در طول غذا خوردن
• غذاهایی مانند آبگوشت، ژلاتین، غلات و نان تست کمتر باعث ایجاد حالت تهوع می شوند پس آن ها را باید در رژیم غذایی جای داد.
• استفاده از هوای تازه
• استفاده از عصاره های لیمو، زنجبیل، بابونه و نعنا
• استراحت در حالت نشسته یا دراز کشیده
• قرار دادن کمپرس سرد در پشت گردن
• کشیدن نفس عمیق و ریلکس کردن
• پرت کردن حواس از طریق کتاب خواندن، گوش دادن موسیقی و ...
• اجتناب از خوردن نوشیدنی های گازدار
• استفاده از روغن کانابیدیولی که از شاهدانه به دست می آید
با استفاده از روش های گفته شده در بالا حالت تهوع تا حد زیادی کاهش پیدا می کند و گاها از بین میرود.
در صورتی که با روش های گفته شده نتوان حالت تهوع را درمان کرد، میتوان از داروهای ضد تهوع استفاده کرد. این داروها عبارتند از:
• امترول (Emetrol)
• ناوزن (Nauzene)
• درامامین (Dramamine)
• پپتو-بیسمول (Pepto-Bismol)
• گراول (Gravol)
اما مصرف بدون نسخه ی این داروها در خانم های باردار مجاز نیست و آن ها باید در رابطه با مصرف این داروها برای کاهش حالت تهوع خود با پزشک مربوطه، صحبت کنند.
طب فشاری یک روش درمانی است که در آن برای کاهش علائم به نقاط خاصی از بدن فشار وارد میشود.
در طب فشاری نقطه ای که مربوط به حالت تهوع است، دو و نیم اینچ پایین تر از قسمت داخلی مچ دست و بین دو تاندون بزرگ می باشد. برای کاهش حالت تهوع باید این قسمت را چند دقیقه به صورت دایره ای فشار داد.
در قسمت های بالاتر ذکر کردیم که عفونت ها می توانند باعث ایجاد حالت تهوع شوند. COVID-19 یک عفونت ویروسی دستگاه تنفسی است. طبق بررسی های انجام شده 79 درصد افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند، حالت تهوع را همراه با سایر علائم این بیماری داشته اند. حتی ممکن است که حالت تهوع زودتر از علائم تنفسی در بیماران ظاهر شود. بنابراین امروزه در شرایط کرونایی باید بیشتر به حالت تهوع توجه کرد چون ممکن است نشان دهنده ی بیماری کرونا باشد.
دارویی وجود ندارد که عوارض جانبی نداشته باشد. عارضه ی جانبی برخی از داروها حالت تهوع است. داروهایی مثل:
• آنتی بیوتیک ها
• برخی مکمل ها مانند آهن
• داروهای ضد درد OTC، مانند آسپرین یا ایبوپروفن
• داروهای ضد افسردگی
• مواد افیونی
حالت تهوع ناشی از عارضه ی جانبی داروها معمولا موقتی است و پس از مدتی از بین میرود اما اگر این عارضه از بین نرفت باید حتما با پزشک مربوطه مشورت صورت گیرد.
در این مقاله ما به صورت خلاصه درباره ی حالت تهوع، علت آن و راهکار های کاهش آن صحبت کردیم. همانطور که متوجه شدید حالت تهوع بیماری نیست اما میتواند نشان دهنده ی بیماری باشد.
شرکت گردشگری سلامت ارماطب، ارائه دهنده خدمات سلامت از سوی برترین کارشناسان و مجرب ترین کادردرمان است و با دراختیارداشتن پرستاران توانمند که زیر نظر بهترین پزشکان اصول لازم و حرفه ای پرستاری را فراگرفته اند، می توانند در ارائه اطلاعات و مشاوره در خصوص حالت تهوع و شرایطی که آن را نگران کننده میکند، شما عزیزان را همراهی کنند.
بنابراین در صورتیکه تمایل به مشاوره و استفاده از خدمات مجموعه ی ما داشتید از طریق راه های درج شده در سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.