اسهال یکی از شایع ترین شکایات سلامتی است. این می تواند از یک وضعیت خفیف و موقت تا یک وضعیت بالقوه تهدید کننده زندگی متغیر باشد. وقتی دچار اسهال هستید، حرکات روده (یا مدفوع) شل و آبکی است. شایع است و معمولاً جدی نیست.
بسیاری از افراد چند بار در سال دچار اسهال می شوند که به طور معمول 2 تا 3 روز طول می کشد. برخی افراد بیشتر به آن مبتلا می شوند. ممکن است به دلیل ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا سایر شرایط باشد.
در سطح جهان، سالانه 2 میلیارد مورد بیماری اسهالی رخ می دهد. همچنین، سالانه حدود 1.9 میلیون کودک زیر 5 سال (بیشتر در کشورهای در حال توسعه) بر اثر اسهال جان خود را از دست می دهند. این باعث می شود که دومین عامل اصلی مرگ و میر در این گروه سنی باشد.
اسهال با مدفوع شل یا آبکی غیر طبیعی است و نباید به عنوان یک شرایط طبیعی تلقی شود. بیشتر موارد اسهال ناشی از باکتری، ویروس یا انگل است. اختلالات دستگاه گوارش نیز می تواند باعث اسهال مزمن شود.
اگر مدفوع شخصی به طور مکرر دفع می شود، اما مدفوع آن حالت طبیعی دارد، این اسهال نیست. به طور مشابه، نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، اغلب مدفوع شل و چسبناک دفع می کنند. این طبیعی است. در ادامه به بررسی علائم، علت و راههای درمان اسهال میگردازیم. با ما همراه باشید.
بسیاری از موارد اسهال به دلیل عفونت در دستگاه گوارش است. برخی افراد آن را «آنفولانزای روده» یا «آنفولانزای معده» می نامند. میکروب های مسئول این عفونت عبارتند از:
برخی از موارد اسهال مزمن "عملکردی" نامیده می شوند زیرا اگرچه همه اندام های گوارشی طبیعی به نظر می رسند، اما آنطور که باید عمل نمی کنند. در کشورهای توسعه یافته، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) شایع ترین علت اسهال عملکردی است.
IBS علائم بسیاری از جمله گرفتگی، درد شکم و تغییر عادات روده ای را ایجاد می کند که می تواند شامل اسهال، یبوست یا هر دو باشد.
علل دیگر عبارتند از:
1. سوء مصرف الکل
2. آلرژی به برخی غذاها
3. دیابت
4. بیماری های روده (مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو)
5. خوردن غذاهایی که دستگاه گوارش را مختل می کند
6. عفونت توسط باکتری (عامل اکثر انواع مسمومیت های غذایی) یا سایر موجودات زنده
7. سوء مصرف ملین
8. داروها
10. پرتو درمانی
11. دویدن (بعضی از افراد به دلایل نامعلوم دچار «اسهال دونده» می شوند.)
12. برخی سرطان ها
13. جراحی روی سیستم گوارش شما
14. مشکل در جذب برخی مواد مغذی که به آن «سوء جذب» نیز می گویند.
اسهال نیز ممکن است به دنبال یبوست باشد، به خصوص برای افرادی که سندرم روده تحریک پذیر دارند.
1. نفخ در شکم شما
2. گرفتگی عضلات
3. مدفوع نازک یا شل
4. مدفوع آبکی
5. احساس فوری مبنی بر اینکه باید مدفوع کنید
6. حالت تهوع و استفراغ
2. کاهش وزن
3. تب بالا یا تبی که بیش از 24 ساعت طول بکشد
4. اسهال که بیش از 2 روز طول بکشد
5. حالت تهوع که شما را از نوشیدن مایعات برای جایگزینی مایعات از دست رفته باز می دارد
6. درد شدید در شکم
اگر بیش از سه بار در روز مدفوع آبکی دارید و مایعات کافی نمی نوشید، ممکن است دچار کم آبی شوید. اگر درمان نشود می تواند یک مشکل جدی باشد.
پزشک در مورد سابقه پزشکی شما می پرسد، داروهایی را که مصرف می کنید بررسی می کند، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و ممکن است آزمایشاتی را برای تعیین علت اسهال شما تجویز کند. آزمایشات احتمالی عبارتند از:
1. آزمایش خون. آزمایش شمارش کامل خون، اندازه گیری الکترولیت ها و آزمایش های عملکرد کلیه می تواند به نشان دادن شدت اسهال شما کمک کند.
2. ازمایش مدفوع. پزشک ممکن است آزمایش مدفوع را برای بررسی اینکه آیا یک باکتری یا انگل باعث اسهال شما شده است توصیه کند.
3. تست تنفس هیدروژن. این نوع آزمایش می تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد آیا شما دچار عدم تحمل لاکتوز هستید یا خیر. پس از نوشیدن مایعی حاوی سطوح بالای لاکتوز، پزشک مقدار هیدروژن موجود در تنفس شما را در فواصل زمانی معین اندازه گیری می کند. تنفس بیش از حد هیدروژن نشان می دهد که شما لاکتوز را به طور کامل هضم و جذب نمی کنید.
4. سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی انعطاف پذیر. با استفاده از یک لوله نازک و روشن که در رکتوم شما قرار می گیرد، پزشک می تواند داخل روده بزرگ شما را ببیند. این دستگاه همچنین مجهز به ابزاری است که به پزشک شما اجازه می دهد نمونه کوچکی از بافت (بیوپسی) را از روده بزرگ شما بگیرد.
سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر نمایی از کولون تحتانی را فراهم می کند، در حالی که کولونوسکوپی به پزشک اجازه می دهد تا کل کولون را ببیند.
5. آندوسکوپی فوقانی. پزشکان از یک لوله بلند و نازک با یک دوربین در انتهای آن برای معاینه معده و قسمت فوقانی روده کوچک استفاده می کنند. آنها ممکن است یک نمونه بافت (بیوپسی) را برای تجزیه و تحلیل در آزمایشگاه بردارند.
در این قسمت به اختصار در رابطه با علل اسهال و راههای تشخیص آن توضیح داده شد، شما می توانید در صورت نیاز به مشاوره در هر ساعت از شبانه روز با کارشناسان ارماطب تماس بگیرید تا در سریع ترین زمان ممکن، پرستاران با تجربه ما برای ارائه خدمات شما را یاری کنند.
موارد خفیف اسهال حاد ممکن است بدون درمان برطرف شود.
برای اسهال مداوم یا مزمن، پزشک علاوه بر علائم اسهال، علل زمینهای را نیز درمان میکند.
بخش های زیر برخی از گزینه های درمانی احتمالی را با جزئیات بیشتری مورد بحث قرار می دهد.
کودکان و افراد مسن به ویژه در برابر کم آبی آسیب پذیر هستند. برای همه موارد اسهال، آبرسانی مجدد حیاتی است.
افراد می توانند مایعات را به سادگی با نوشیدن بیشتر جایگزین کنند. با این حال، در موارد شدید، ممکن است فرد به مایعات داخل وریدی نیاز داشته باشد.
محلول یا نمک های آبرسانی خوراکی (ORS) به آبی اطلاق می شود که حاوی نمک و گلوکز باشد. روده کوچک محلول را جذب می کند تا آب و الکترولیت های از دست رفته در مدفوع را جایگزین کند.
سازمان جهانی بهداشت میگوید ORS میتواند به طور ایمن و موثر بیش از 90٪ موارد غیر شدید اسهال را درمان کند.
مکمل روی همچنین ممکن است شدت و طول مدت اسهال را در کودکان کاهش دهد.
داروهای ضد اسهال بدون نسخه نیز موجود است. اینها شامل لوپرامید و بیسموت ساب سالیسیلات است.
ایمودیوم یک داروی ضد تحرک است که دفع مدفوع را کاهش می دهد.
پپتو بیسمول خروجی مدفوع اسهالی را در بزرگسالان و کودکان کاهش می دهد. همچنین می تواند از اسهال مسافرتی جلوگیری کند.
نگرانی هایی وجود دارد که داروهای ضد اسهال می توانند عفونت باکتریایی را با کاهش دفع پاتوژن ها از طریق مدفوع طولانی کنند.
مصرف یا تزریق آنتی بیوتیک ها فقط می توانند اسهال ناشی از عفونت های باکتریایی را درمان کنند. اگر علت یک داروی خاص باشد، تغییر به داروی دیگری ممکن است کمک کند.
همیشه قبل از تعویض دارو با پزشک صحبت کنید.
نکات رژیم غذایی زیر ممکن است به اسهال کمک کند:
نوشیدن مایعات شفاف مانند نوشیدنی های الکترولیتی، آب یا آب میوه بدون قند اضافه شده
پس از هر مدفوع شل، مایعات از دست رفته را با حداقل 1 فنجان مایعات جایگزین کنید
نوشیذن مایعات در بین وعده های غذایی، نه در حین غذا
مصرف غذاها و مایعات پر پتاسیم مانند آب میوه رقیق شده، سیب زمینی بدون پوست و موز
مصرف غذاها و مایعات با سدیم بالا، مانند آبگوشت، سوپ
خوردن غذاهای سرشار از فیبر محلول مانند موز، بلغور جو دوسر و برنج، زیرا به ضخیم شدن مدفوع کمک می کند.
محدود کردن غذاهایی که ممکن است اسهال را بدتر کنند، مانند غذاهای خامهای، سرخشده، لبنیات بالا و شیرین
شواهد متفاوتی برای نقش پروبیوتیک ها در اسهال وجود دارد. آنها ممکن است به پیشگیری از اسهال مسافرتی کمک کنند، و در کودکان، شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ممکن است بیماری اسهال را تا 1 روز کاهش دهند.
ناحیه رکتوم شما ممکن است به دلیل تمام حرکات روده ای که اسهال به همراه دارد، زخم شود. هنگام رفتن به دستشویی ممکن است خارش، سوزش یا درد داشته باشید.
برای تسکین، یک حمام آب گرم یا حمام نشسته بگیرید. پس از آن، ناحیه مورد نظر را با یک حوله تمیز و نرم خشک کنید (نمالید). همچنین ممکن است از کرم هموروئید یا ژل نفتی در ناحیه آسیب دیده استفاده کنید.
افرادی که به دنبال اطلاعاتی در خصوص مسائل درمانی این چنینی هستند، دغدغه هایی دارند که از مهمترین آن می توان به این موارد اشاره کرد: میزان کیفیت ارائه خدمات مدنظر، هزینه ای که قرار است پرداخت کنند و آیا به سلامتی کامل خود دست خواهند یافت !؟
علائم جدی اسهال می تواند بیماران را با مشکلات زیادی رو به رو کند بنابراین باید دقت کنید تا از افراد با تجربه و اگاه کمک بگیرید.
مجموعه سلامتی ارماطب با دارا بودن تیمی از پرستاران با مهارت و با تجربه تمام تلاش خود را در راستای رفع نیاز های شما به بهترین شکل ممکن می کند. بنابراین در صورت نیاز به مشاوره و اطلاعات بیشتر می توانید از طریق راه های درج شده در سایت با کارشناسان ما تماس بگیرید