پرکاری تیروئید چیست

پرکاری تیروئید، همچنین به عنوان هیپرتیروئیدیسم یا تیروتوکسیکوز شناخته می شود، بیماری است که غده تیروئید بیش از حد هورمون های تیروئیدی تولید می کند. پرکاری تیروئید می تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما در زنان 10 برابر بیشتر از مردان شایع است و معمولا بین 20 تا 40 سالگی رخ می دهد. پرکاری تیروئید می تواند علائم گوناگونی را ایجاد کند که از فردی به فرد دیگر می تواند متفاوت باشد. پس با ما همراه باشید تا با این علائم و در نهایت روش های درمانی پرکاری تیروئید بیشتر آشنا شویم.

پرکاری تیروئید

تیروئید یک غده پروانه ای شکل در گردن است که درست در جلوی نای قرار دارد. هورمون هایی تولید می کند که بر مواردی مانند ضربان قلب و دمای بدن شما تاثیر می گذارد. پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) می تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند، اگرچه بعید است که همگی آنها با هم در یک فرد بروز کنند. علائم ممکن است به تدریج یا ناگهانی ایجاد شوند. برای برخی افراد خفیف هستند، اما برای برخی دیگر می توانند شدید باشند و به طور قابل توجهی بر زندگی آنها تاثیر بگذارد.

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678

علائم رایج پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید می تواند علائم زیر داشته باشد:

• عصبی بودن، اضطراب و تحریک پذیری

• بیش فعالی 

• نوسانات خلقی

• مشکل در خوابیدن

• احساس خستگی همیشگی

• حساسیت به گرما

• ضعف عضلانی

• اسهال

• نیاز به ادرار کردن بیشتر از حد معمول

• تشنگی مداوم

• خارش

• از دست دادن علاقه به رابطه جنسی

نشانه های پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید همچنین می تواند علائم فیزیکی زیر را ایجاد کند:

• تورم در گردن ناشی از بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)

• ضربان قلب نامنظم/ یا سریع غیر معمول (تپش قلب)

• تکان دادن یا لرزش دست ها 

• پوست گرم و تعریق زیاد

• قرمز بودن کف دست ها

• ناخن های شل و شکننده

• راش های برجسته و خارش دار _ معروف به کهیر 

• ریزش مو یا نازک شدن موها

• کاهش وزن (اغلب با وجود افزایش اشتها)

• مشکلات چشمی، مانند قرمزی، خشکی یا مشکلات بینایی

دلایل پرکاری تیروئید

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می شود تیروئید شما بیش از حد فعال شود. این موارد شامل:

• بیماری گریوز. وضعیتی که در آن سیستم ایمنی شما به اشتباه به تیروئید حمله می کند و به آن آسیب می رساند (حدود 3 نفر از هر 4 نفر با پرکاری تیروئید مبتلا به بیماری گریوز هستند.

• توده ها (ندول ها) روی تیروئید. این بافت تیروئید اضافی می تواند هورمون های تیروئیدی تولید کند و باعث شود سطح شما بیش از حد بالا باشد.

• برخی از داروها مانند آمیودارون، که می تواند برای درمان ضربان قلب نامنظم (آریتمی) استفاده شود.

مشکلات بیشتر پیرامون پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید گاهی اوقات می تواند منجر به مشکلات بیشتر شود، به خصوص اگر درمان نشود یا به خوبی کنترل نشود. این شامل:

• مشکلات چشمی- مانند سوزش چشم، دوبینی یا برآمدگی چشم 

• عوارض بارداری- مانند پره اکلامپسی، زایمان زودرس یا سقط جنین

• طوفان تیروئید- شعله ور شدن ناگهانی و علائم تهدید کننده زندگی

عوارض پرکاری تیروئید

اگر پرکاری تیروئید داشته باشید، به خصوص اگر این بیماری درمان نشود، ممکن است چندین عارضه ایجاد شود.

مشکلات چشمی

مشکلات چشمی که به عنوان بیماری چشمی تیروئید یا افتالموپاتی گریوز شناخته می شود، تقریبا 1 نفر از 3 نفر را مبتلا می کند که پرکاری تیروئید ناشی از بیماری گریوز است. مشکلات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• احساس خشکی در چشم ها

• حساسیت به نور

• چشم های خیس ناشی از تولید اشک بیش از حد

• تاری یا دو بینی

• قرمزی چشم ها

• چشم های برآمده

بسیاری از موارد خفیف هستند و با درمان پرکاری تیروئید بهبود می یابند، اما از هر 20 تا 30 مورد حدود 1 مورد خطر از دست دادن بینایی وجود دارد. اگر مشکلات چشمی دارید، احتمالا برای درمان به یک  متخصص چشم  ارجاع داده می شوید، مانند قطره های چشمی ، داروهای استروئیدی یا احتمالا جراحی. 

کم کاری تیروئید

درمان پرکاری تیروئید اغلب منجر به کاهش بیش از حد سطح هورمون می شود. این به عنوان تیروئید کم کار (هیپوتیروئیدیسم) شناخته می شود. علائم کم کاری تیروئید می تواند شامل موارد زیر باشد:

• حساسیت به سرما

• خستگی

• افزایش وزن

• یبوست

• افسردگی

کم کاری تیروئید گاهی اوقات فقط موقتی است، اما اغلب دائمی است و نیاز به درمان طولانی مدت با داروهای هورمون تیروئید است.

مشکلات بارداری

اگر در دوران بارداری به پرکاری تیروئید دچار شدید و وضعیت شما به خوبی کنترل نشده است، می تواند خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:

• پره اکلامپسی

• سقط جنین

• زایمان زودرس (قبل از هفته 37 بارداری)

• وزن کم نوزاد هنگام تولد

اگر قصد بارداری دارید یا فکر می کنید باردار هستید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین می توانید از درمانی استفاده کنید که خطری برای نوزاد شما نداشته باشد مانند استفاده از از داروی پروپیل تیوراسیل. در هر حال، همراهی یک پرستار در منزل در دوران بارداری  می تواند در کمک به بهبود پرکاری تیروئید و مراقبت از نوزاد در دوران بارداری کمک دهنده باشد.

طوفان تیروئید

در موارد نادر، پرکاری تیروئید تشخیص داده نشده یا به خوبی کنترل نشده، می تواند منجر به یک وضعیت خطرناک و تهدید کننده زندگی به نام طوفان تیروئید شود. این یک حالتی از شعله ور شدن ناگهانی علائم پرکاری تیروئید است که می تواند توسط:

• عفونت

• بارداری

• به درستی مصرف نکردن داروها

• آسبب به غده تیروئید، مانند ضرب دیدن گلو

علائم طوفان تیروئید عبارتند از:

• ضربان قلب سریع

• دمای بالای بدن

• اسهال و احساس بیماری

• زردشدن پوست و چشم ها (یرقان)

• آشفتگی و گیجی

• از دست دادن هوشیاری

تشخیص پرکاری تیروئید

تشخیص بر اساس علائم بیمار و نتایج آزمایش خون است که میزان عملکرد تیروئید را ارزیابی می کند.

آزمایش خون عملکرد تیروئید

ممکن است پزشک عمومی برای بررسی سطح هورمون تیروئیدتان آزمایش خون انجام دهید. این به عنوان تست عملکرد تیروئید شناخته می شود. این آزمون سطوح زیر را بررسی می کند:

• هورمون محرک تیروئید (TSH)- هورمونی که توسط غده هیپوفیز تولید می شود که تولید هورمون های تیروئیدی را کنترل می کند.

• تری یدوتیرونین (T3)- یکی از هورمون های اصلی تیروئید

• تیروکسین (T4)- یکی دیگر از هورمون های اصلی تیروئید

سطح هورمون تیروئید فرد با آنچه برای یک فرد سالم هم سن شما طبیعی است، مقایسه می شود. سطح پایین TSH و سطوح بالای T3 و/ یا T4 معمولا به این معنی است که تیروئید پرکار دارید. چیزی که نرمال در نظر گرفته می شود، بسته به مواردی مانند سن شما و روش دقیق آزمایشی که توسط آزمایشگاه استفاده می شود، متفاوت است.

تست های بیشتر تشخیص پرکاری تیروئید

اگر سطح هورمون تیروئید شما بالا باشد، ممکن است برای آزمایش های بیشتر به متخصص ارجاع داده شوید تا علت آن مشخص شود.

 آزمایش خون بیشتر

 ممکن است آزمایش خون دیگری برای جستجوی آنتی بادی های ضد تیروئید انجام دهید. این موارد معمولا در صورت ابتلا به بیماری گریوز که یکی از علل شایع تیروئید پرکار است، پیدا می شوند. 

یک آزمایش خون به نام نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) نیز ممکن است برای بررسی التهاب در بدن شما انجام شود. اگر علائم التهاب وجود داشته باشد، افزایش هورمون های تیورئید ناشی از تیروئیدیت ( التهاب تیروئید) است. 

اسکن تیروئید

اسکن تیروئید ممکن است برای بررسی مشکلاتی مانند توده ها (ندول ها) روی تیروئید شما استفاده شود.

 از شما خواسته می شود که مقدار کمی از ماده رادیواکتیو را ببلعید که توسط تیروئید شما جذب می شود. از طریق تزریق نیز می توان آن را وارد بدن کرد. سپس اسکن انجام می شود تا ببیند چه مقدار از ماده جذب شده است و اندازه و شکل تیروئید شما بررسی شود.

درمان پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) معمولا قابل درمان است. معمولا به متخصص بیماری های هورمونی (متخصص غدد) ارجاع داده می شودی که درمان شما را برنامه ریزی می کند.

درمان های اصلی عبارتند از:

• درمان با دارو

• درمان با ید رادیواکتیو

• جراحی

داروشناسی پرکاری تیروئید

داروهایی به نام تیونامیدها معمولا برای درمان پرکاری تیروئید استفاده می شوند. آنها تولید هورمون های اضافی تیروئید شما را متوقف می کنند. انواع اصلی مورد استفاده کاربیمازول و پروپیل تیوراسیل هستند.

قبل از اینکه متوجه فوایدی شوید، معمولا باید 1 تا 2 ماه دارو را مصرف کنید. همچنین ممکن است داروی دیگری به نام مسدود کننده بتا به شما داده شود تا در این مدت به کاهش برخش از علائم شما کمک کند.

هنگامی که سطح هورمون تیروئید شما تحت کنترل است، ممکن است دوز شما به تدریج کاهش یافته و سپس متوقف شود. اما برخی از فاراد نیاز به مصرف دارو برای چندین سال یا احتمالا مادام العمر دارند.

اثرات جانبی داروها

در طی چند ماه اول، برخی از افراد عوارض جانبی زیر را تجربه می کنند:

• احساس بیماری

• درجه حرارت بالا

• سردرد

• درد مفاصل

• حساس چشایی تغییر یافته

• ناراحتی معده

• بثورات خارش دار

اینها باید با عادت کردن بدن شما به دارو از بین بروند. یک عارضه جانبی کمتر شایع اما جدی تر، افت ناگهانی تعداد گلبول های سفید خون (آگرانولوسیتوز) است کی می تواند شما را در برابر عفونت ها بسیار آسیب پذیر کند.

اگر علائم آگرانولوسیتوز، مانند درجه حرارت بالا، گلودرد، یا سرفه مداوم را مشاهده کردید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید. انها ممکن است آزمایش خون را برای بررسی تعدا گلبول های سفید شما ترتیب دهند.

درمان با ید رادیواکتیو

درمان با ید رادیواکتیو نوعی رادیوتراپی است که برای تخریب سلول های غده تیروئید و کاهش میزان هورمون هایی که می تواند تولید کند، استفاده می شود. این یک درمان بسیار موثر است که می تواند پرکاری تیروئید را درمان کند. به شما یک نوشیدنی یا کپسول حاوی ید و دوز کم اشعه داده می شود که توسط تیروئید شما جذب می شود.

 اکثر مردم فقط به یک درمان نیاز دارند. ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا مزایای کامل آن احساس شود، بنابراین ممکن است لازم باشد برای مدت کوتاهی از داروهایی مانند کاربیمازول یا پروپیل تیوراسیل استفاده کنید. دوز پرتوی مورد استفاده در طول درمان با ید رادیواکیتو بسیار کم است، اما برخی از اقدامات احتیاطی وجود دارد که باید بعد از درمان انجام دهید:

• از تماس نزدیک طولانی مدت با کودکان و زنان باردار برای چند روز یا چند هفته خودداری کنید.

• زنان باید حداقل به مدت 6 ماه از باردار شدن خودداری کنند

• مردان نباید حداقل به مدت 4 ماه صاحب فرزند شوند.

درمان با ید رادیواکتیو برای زنان باردار یا شیرده مناسب نیست. همچنین اگر پرکاری تیروئید شما باعث مشکلات شدید چشمی شود، از این روش درمانی نباید استفاده کنید.

جراحی

گاهی اوقات، ممکن است جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از تیروئید شما توصیه شود. این ممکن است بهترین گزینه باشد اگر:

• غده تیروئید شما به دلیل گواتر بزرگ به شدت متورم شده است 

• مشکلات چشمی شدید ناشی از پرکاری تیروئید دارید.

• علائم شما پس از انجام سایر درمان ها، مجدد برمی گردند.

برداشتن غده تیروئید  معمولا توصیه می شود زیرا از بازگشت علائم پرکاری تیروئید جلوگیری می کند. اما برای جبران نداشتن غده تیروئید باید تا آخر عمر دارو مصرف کنید. اینها همان داروهایی هستند که برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می شوند.

آنچه در این مقاله بدان پرداخته شد، خلاصه ای از بیماری پرکاری تیروئید، عوارض، علائم و در نهایت تشخیص و درمان آن می باشد. مجموعه ارماطب، بدلیل سابقه موفق و جلب اعتماد افرادی که برای خدمات درمانی و زیبایی به ایران و سایر کشورها مراجعه کرده اند، تصمیم براین گرفت تا چرخه خدمت را کامل تر کند لذا بواسطه ارتباط گسترده با مراکز مراقبتی در منزل، مجموعه درمانی ارماطب مفتخر است با تشکیل کادر درمانی قوی در زمینه درمانی پیشقدم باشد و به شما عزیزان ارائه خدمت کند. 

بنابراین، اگر به پرکاری تیروئید مبتلا هستید می توانید از حضور پزشک متخصص در منزل خود برخوردار شوید، همچنین در صورت هرگونه سوال پیرامون علائم و درمان پرکاری تیروئید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678

مقالات مرتبط:

ویزیت پزشک عمومی در منزل

کنترل علائم حیاتی در منزل