یکی از دلایل شایع تشکیل سنگ کلیه رژیم غذایی افراد است. تشکیل سنگ کلیه از نوع کلسیمی، به دلیل وجود مقادیر بالای کلسیم در ادرار است. مصرف کلسیم نیز نباید زیاد از حد باشد، اما کاستن از میزان کلسیم مصرفی در رژیم غذایی برای سلامتی استخوانهای بدن مضر است.
پزشک توصیه میکند در عوض کاستن از کلسیم در رژیم غذایی، از میزان دریافت سدیم (نمک) بکاهید تا کلسیم ادرار کاهش یابد، زیرا وقتی نمک زیادی به ادرار منتقل میشود، از باز جذب کلسیم در ادرار و انتقال به خون جلوگیری میکند.
اگزالات، ماده متشکله ی، متداولترین نوع سنگ کلیه است، خوردن غذاهای سرشار از اگزالات میتواند احتمال تشکیل این نوع سنگهای کلیه را افزایش میدهد. اگزالات به طور طبیعی تنها در چند مادهی غذایی وجود دارد و دسترسی بدن به اگزالات به میزان جذب و دفع آن بستگی دارد، که در همهی افراد این نسبت یکسان نیست.
رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، مرغ و ... میتواند سطح اسید موجود در بدن و ادرار را بالا ببرد. افزایش اسید نیز سبب تشکیل سنگهای کلیه از نوع اگزالات کلسیمی و اسید اوریکی میشود. تجزیه گوشت در بدن به اسید اوریک سبب افزایش احتمال تشکیل سنگهای کلیه از نوع اگزالات کلسیمی و اسید اوریکی میشود.
افزایش فیبر غذایی، سبب کاهش عوامل خطر تشکیل سنگ به خصوص سنگهای کلسیمی میشود.
فرد با خوردن غذاهای نمکی که به غذا افزوده میشود، این ماده را بدست میآورد. این ماده سبب افزایش ابتلا به سنگهای کلیوی میشود بنابراین فرد باید از مصرف اسنکهای نمکی، مواد غذایی کنسرو شده، گوشتهای بسته بندی شده و دیگر مواد غذایی فرآوری شده خودداری نماید.
بیماری سیستینوریا از اختلالات نادر و ارثی است که باعث تشکیل انواع خاصی از سنگهای کلیه میشود. در این بیماری بازجذب اسیدهای آمینه سیستین ادرار مختل شده و سطح این مواد در ادرار بالا میرود.
در بیماری «هیپراگزالوری اولیه» که در آن کبد اگزالات زیادی به وجود میر آورده و غلظت اگزالات در ادرار افزایش مییابد.
برخی داروها و مکملهای کلسیم و ویتامین ث سبب افزایش تشکیل سنگ کلیه میشوند پس تمام داروها و مکملهای غذایی که مصرف میکنید را به پزشک نشان دهید، زیرا برخی از این داروها و مکملها میتوانند احتمال تشکیل سنگ کلیه را بالا ببرند.
اگر فرد سابقه خانوادگی سنگ کلیه داشته باشد و یکی از بستگان درجه اول مانند والدین یا خواهر و برادر قبلا سنگ کلیه داشته یا به این بیماری مبتلا باشد، احتمال تشکیل سنگ کلیه در او نیز نسبت به سایرین بیشتر است.
از دلایل شایع ایجاد سنگ کلیه در بدن ارثی بودن آن در خانواده است. یک ویژگی ارثی توانایی نداشتن در جذب صحیح و مؤثر اگزالات میباشد.