آیا نوشیدن قهوه برای نوجوانان ضرری ندارد؟

فواید قهوه به عنوان یکی از نوشیدنی‌های پر مصرف در سطح جهان موضوعی اثبات شده است و همین امر باعث شده است که این نوشیدنی بی‌نظیر در گذر زمان جایگاه خود را در برنامه غذایی بسیاری از مردم جهان حفظ کند. در همین راستا جالب است بدانید که بعد از نفت بزرگترین صنعت جهان در اختیار قهوه است.
اما در خانواده‌ها بیشتر والدین با این تصور روبرو هستند که مصرف قهوه برای نوجوانان موجب توقف رشد آنها می‌شود و همواره به دنبال کسب منابعی برای مطلع شدن از تاثیرات کافئین بر روی نوجوانان هستند تا بتوانند به این سوال آنها پاسخ دهند. بسیاری از کودکان و نوجوانان کافئین را از مواد غذایی مختلف دریافت می‌کنند؛ منبع اصلی این ماده شیمیایی برای کودکان زیر ۱۲ سال در نوشابه است. کولاها نیز کافئین دارند اما میزان آن نسبت به چای یا قهوه، کمتر است.
بسیاری از خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها، از جمله شکلات، شیر شکلات و چای سرد نیز از منابع کافئین برای کودکان و نوجوانان هستند. علاوه بر این، برخی از داروهای که بدون نسخه به فروش می‌رسند نیز کودکان را در معرض دریافت کافئین قرار می‌دهند که از آن جمله می‌توان به داروی «اکسدرین» اشاره کرده که یه ضد درد و ضد تب است. اما قهوه منبع اصلی دریافت کافئین در میان نوجوانان ۱۲ سال به بالا است.
محققانی که در زمینه کافئین تحقیق می‌کنند، می‌گویند که مصرف یک فنجان قهوه در روز به نوجوانان بالای ۱۲ سال آسیبی نمی‌رساند اما این موضوع در صورتی صادق است که آنها مصرف سایر منابع کافئین پرهیز کنند. طبق اعلام انجمن پزشکان متخصص کودکان و نوجوانان آمریکا، نوجوانان ۱۲ تا ۱۸ ساله باید مصرف روزانه کافئین را به ۱۰۰ میلی گرم محدود کنند  که این میزان معادل حدود یک فنجان قهوه، یک تا دو فنجان چای یا دو تا سه قوطی نوشابه است. اما برای کودکان زیر ۱۲ سال، هیچ آستانه ایمن مشخصی وجود ندارد.
بنابراین اگر نوجوانان بالای ۱۲ سال علاوه بر مصرف یک فنجان قهوه در روز، چای و نوشابه و شکلات نیز مصرف کنند از این حد مجاز عبور می کنند. همچنین بزرگسالان نیز نباید روزانه بیش از ۴۰۰ میلی گرم کافئین مصرف کنند که این میزان معادل مصرف چهار فنجان قهوه در روز است. اما از آنجایی که کافئین در بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌های مختلف وجود دارد، نوجوانان یا بزرگسالان می توانند بدون اینکه متوجه شوند، بیشتر از آنچه که توصیه شده است، کافئین مصرف کنند.

اثرات جانبی

مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند اثرات منفی زیادی بر روی نوجوانان داشته باشد که از آن جمله می توان به  ایجاد روحیه بد، از بین بردن خواب  و کمک به بروز رفتارهای نادرست، مانند ریسک‌پذیری و پرخاشگری در آنها اشاره کرد. قهوه همچنین می‌تواند برخی از بچه‌ها را عصبانی، عصبی و مضطرب  کند و یا باعث بروز حالت تهوع در آنها شود. مصرف بیش از حد کافئین همچنین می تواند ضربان قلب و فشار خون آنها را تغییر دهد.
ممکن است از بین بردن خواب نوجوانان از جدی ترین عوارض جانبی مصرف قهوه به نظر نرسد. درحالیکه این موضوع بسیار حائز اهمیت است چرا که بر اساس توصیه های «بنیاد ملی خواب آمریکا» که تحقیقات زیادی را در مورد خواب انجام می دهد، نوجوانان باید حدود ۹ ساعت در شب بخوابند. اما مطالعات نشان می‌دهد که بچه ها به‌طور متوسط خیلی کمتر از آن می‌خوابند.

روایت های قدیمی

برخی از بزرگسالان ممکن است به بچه ها بگویند که نوشیدن کافئین رشد آنها را متوقف می کند که دو دلیل برای چنین تصوری وجود دارد ؛ اول، آنکه کافئین می‌تواند مقدار کلسیم را در استخوان‌های بدن کاهش دهد، که مردم قبلاً فکر می‌کردند باعث می‌شود قد رشد نکند. دوم اینکه مصرف کافئین در ساعت های اواخر روز می تواند موجب کاهش خواب شبانه شود و این در حالی است که هورمون رشد که باعث رشد نوجوانان می شود، در اوایل خواب ترشح می شود، بنابراین تصور این بود که خواب کمتر باعث رشد کمتر می شود.
این در حالی است که هیچ یک از این نگرانی ها معتبر نیستند. یک مطالعه که ۸۱ نوجوان را به مدت شش سال تحت نظر داشت، هیچ ارتباطی بین مصرف کافئین و تراکم استخوان پیدا نکرد. مطالعه دیگری هیچ ارتباطی بین طول مدت خواب و رشد پیدا نکرد. بر اساس مدارک علمی مستند کودکان ۱۲ ساله می توانند روزی یک فنجان قهوه مصرف کنند اما مهم است که این موضوع را نیز در نظر گرفت که این نوجوانان با قهوه خود چیز دیگری مصرف نکنند. برخی از نوشیدنی‌های قهوه سرد و شیرین که در بین بچه‌ها محبوب هستند، بیش از ۵۰ گرم شکر دارند که مصرف قند اضافه نیز می تواند عواقب منفی برای سلامتی داشته باشد.
همچنین باید این موضوع را نیز مد نظر قرار داد که این کودکان نباید یک فنجان قهوه را بعد از ساعت ۳ بعد از ظهر به بعد مصرف کنند تا از ایجاد اختلال در خواب آنها پیشگیری شود.