طراحی تراشه زیستی سنجش اکراتوکسین غذا در موسسه علوم و صنایع غذایی

اکر اتوکسین ها، خانواده‌ای از متابولیت‌های سمی تولید شده توسط  برخی از قارچ‌ها و از مهمترین انواع سموم غذایی هستند که یکی از سموم کلیوی-کبدی و مختل کننده دستگاه ایمنی محسوب می‌شوند.

طبق بررسی‌های موسسه بین‌المللـی تحقیقـات سـرطان، اکراتوکسـین A عامل بالقوه سرطان زای انسانی اسـت و باعث ایجاد سمیت سلولی و اختلالات هورمونی می‌شود و به عنوان یکی از عوامل مؤثر در بروز ناباروری جنس مذکر و مرگ جنین مطرح است.

 با توجه به ماندگاری بالای اکراتوکسـین A در محیط زیست، این توکسین سبب آلودگی طیف وسـیعی از مـواد غـذایی خام و فرآوری شده مصرفی انسان شامل غلات، ادویه‌ها، مغزهـا، میـوه هـای خشک، قهوه و آب انگور می‌شود.

سنجش اکراتوکسین A در مطالعات مختلفی صورت گرفته، ولی در این طرح بر پایه تکنولوژی کریستال مایع، زیست حسگری بسیار حساس با حد تشخیص در محدوده آتومولار برای سنجش اکراتوکسین در نمونه‌های آب انگور و برنج معرفی شد که پایین‌ترین حد تشخیص گزارش شده برای این سم است.

با توجه به وسعت بیماری زایی اکراتوکسین‌ها در مواد غذایی مصرفی انسان، یکی از موثرترین راهکار‌ها برای پیشگیری و کاهش هزینه‌های درمان، پایش نمونه‌های غذایی مشکوک به آلودگی است.

وردیان در مورد روش‌های تشخیص در حال حاضر روش‌های دستگاهی مانند روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا و برخی روش‌های ایمونوشیمیایی (مانند روش الایزا) برای سنجش اکراتوکسین مرسوم است، اما روش‌های دستگاهی متداول برای تشخیص اکراتوکسین، پیچیده و گران قیمت هستند که علاوه بر زمان بر بودن مراحل آماده سازی نمونه نیز برای آن‌ها دشوار است.