زخم بستر پا

زخم های فشاری Pressure ulcers به عنوان زخم بستر Bed sores نیز نامیده می‌شوند. زخم بستر زمانی به وجود می‌آید که پوست و بافت نرم بدن بر روی سطح سخت تر مانند صندلی یا تخت خواب برای مدت زمان طولانی قرار گیرد. این فشار طولانی مدت باعث کاهش خونرسانی به آن ناحیه می‌شود. کاهش خونرسانی می‌تواند باعث آسیب دیدن بافت پوست در این ناحیه و حتی مرگ سلول های پوست و بافت نرم شود. وقتی این اتفاق بیفتد، ممکن است زخم بستر یا زخم فشاری ایجاد شود. زخم بستر باید به سرعت تشخیص و شروع به درمان شود مگر نه خطرات زیادی را به همراه خواهد داشت. در ادامه به تشخیص و درمان زخم بستر پا می پردازیم.

علت های ایجاد زخم بستر پا

افرادی در معرض زخم فشاری هستند که:

1. بیشتر تایم روز بر روی تخت یا ویلچر بی حرکت یا با حداقل فعالیت هستند

2. دارای اضافه وزن یا کمبود وزن شدید هستند

3. دچار بی اختیاری در دفع ادرار و مدفوع هستند

4. در نقاطی از بدن حس خود را از دست داده‌اند

5. مدت زمان زیادی در یک پوزیشن قرار گرفته‌اند

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678

چه کارهایی برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر پا باید انجام داد؟

بیمار یا مراقب او باید هر روز بدن بیمار را از سر تا انگشتان پا، از نظر زخم بستر بررسی کند.

به مناطقی که پوست و استخوان به هم نزدیک هستند به ویژه برجستگی های استخوانی که زخم های فشاری اغلب در آنجا تشکیل می‌شوند، توجه ویژه ای کنید.

مناطق شایع ایجاد زخم بستر عبارت اند از:

1. پاشنه و مچ پا

2. زانو

3. باسن

4. ستون فقرات

5. استخوان دنبالچه

6. آرنج

7. شانه ها

8. پشت سر

9. گوش ها

چه افرادی به زخم بستر مبتلا می شوند؟

بیماران با محدودیت حرکتی: بیماران دچار سکته مغزی با فلج اندامها، شکستگی پا یا لگن یا تعویض مفصل ران یا زانو، معلولین ذهنی- حرکتی، بیماران پس از اعمال جراحی بزرگ

بیماران مبتلا به ضایعات نخاعی: ناشی از حوادث و یا تصادفات، جانبازان جنگی

بیماران استراحت مطلق: بیماران بیهوش، بیماران فلج، سالمندان، بیماران مبتلا به MS (مولتیپل اسکلروزیس )، بیماران بستری در بخشهای ویژه بیمارستانی

آیا فشار در مناطق استخوانی تنها عامل ایجاد زخم بستر است؟

خیر، در واقع نیروی فشارنده ناشی از وزن بر سطوح سفت مانند صندلی و یا تخت بر پوست مناطق استخوانی بدن عامل اصلی و اولیه می باشد. دیگر عوامل عبارتند از:

1. اصطکاک، کشیده و سائیده شدن پوست بر روی بستر یا ملافه پرچین و چروک

2. بیحرکتی

3. بیماران با وضعیت بد تغذیه ای

4. گردش خون ضعیف مانند بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی و یا نارسایی احتقانی قلب

5. گرما ورطوبت در موضع در معرض خطر که می تواند ناشی ازتعریق فراوان ویا بی اختیاری ادراری یا مدفوعی باشد.

6. چاقی یا لاغری بیش از حد

7. سن بالای بیمار

8. ابتلا به دیابت، سرطان و یا بیماری زمینه ای طولانی مدت مانند بیماریهای عروقی و یا مغزی

علائم زخم بستر پا

علائم این زخم با توجه به اینکه زخم در چه مرحله ای قرار دارد متفاوت است. برای طبقه بندی نیاز به مهارت و تخصص است. پوستی که در اثر فشار و اصطکاک قرمز شده با فینگر تست طبقه بندی می‌شود. برای مطالعه زخم بستر کف پا روی لینک کلیک کنید.

زخم بستر درجه 1: اگر بعد از اعمال فشار بافت برگشت پذیر نباشد.

زخم بستر درجه 2: شامل نفوذ زخم و جدایی اپیدرم از لایه زیرین و تشکیل تاول هاست 

زخم بستر درجه 3: پیشرفت زخم تا بالای عضله

زخم بستر درجه 4: از بین رفتن بافت عضله و رسیدن زخم به استخوان (احتمال عفونت استخوان بسیار بالا)

علائم زخم فشاری عبارتند از:

1. تغییر رنگ: پوست تیره ممکن است مایل به آبی، بنفش یا براق شود. پوست روشن ممکن است صورتی یا قرمز شود یا ممکن است تیره شود. اگر تغییر رنگ پس از برداشتن فشار به مدت 10 تا 30 دقیقه از بین نرود، ممکن است نشان دهنده ایجاد زخم باشد.

2. تغییرات بافت: ممکن است ناحیه سفت یا اسفنجی و گرم احساس شود.

3. پوست شکسته: ممکن است یک زخم کم عمق و باز با مایع یا چرک در آن وجود داشته باشد. زخم ممکن است به لایه های عمیق تر بافت گسترش یابد.

4. عفونت: علائم شامل تغییر رنگ یا احساس در اطراف لبه زخم، وجود چرک بیشتر، بافت سبز یا سیاه در اطراف زخم و تب است.

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678

چگونه می توان از بروز زخم بستر پیشگیری نمود؟

اساس پیشگیری موثر از زخم فشاری شامل موارد زیرمی باشد:

1. کاهش فشار موضعی:

2. تغییر وضعیت بیمار هر دو ساعت یک بار به نحوی که بیماردروضعیت خوابیده به سمت راست، به پشت، سمت چپ و روی شکم بیش از دو ساعت قرار نگیرد.

3. با استفاده از تشک های مواج پر شده باهوا، آب یا ژله ای

مراقبت مناسب پوست که شامل:

1. حفظ بهداشت پوست با شستشوی پوست با آب نیمه گرم وعاری نگه داشتن آن ازهر گونه آلودگی، ادرار و یا مدفوع

2. خشک نگه داشتن موضع تحت فشار

3. ماساژ پوست تحت فشاربه صورت دورانی - جهت حرکت عقربه های ساعت- با دست آغشته به روغن های ملایم (روغن کبد ماهی، روغن زیتون) روزانه دو تا سه بار

4. کنترل بی اختیاری ادراری و مدفوعی بیمار

جلوگیری از ساییدگی و کشش پوست با استفاده از تکنیک های ذیل که شامل:

1. بلند کردن وجا به جایی بیمارتوسط دو یا چند نفر با استفاده از یک ملافه اضافی

2. عدم کشاندن بیمار بر روی تخت جهت مرتب کردن بستر بیمار

3. پیشگیری از سر خوردن بیمار دربستر با استفاده از تخته های مخصوص استراحت پا یا بالشت های اضافی

4. تمیز نگه داشتن بستر بیمار ازهرگونه خرده های مواد غذایی

5. خشک و بدون چین و چروک نگه داشتن بستر بیمار

6. تغذیه کافی و مناسب که شامل رساندن مایعات فراوان، رژیم پر کالری و پر پروتئین به بدن فرد مستعد می باشد.

7. استفاده از پانسمان حمایتی مانند پانسمانهای فیلم که مانند پوست اضافه درموضع تحت فشار از آسیب پوست جلوگیری می نمایند.

عوارض زخم بستر پا

عوارض زخم های فشاری ، برخی از آنها تهدید کننده زندگی هستند ، عبارتند از:

1. سلولیت : سلولیت عفونت پوست و بافتهای نرم متصل به آن است. این می تواند باعث گرم شدن ، قرمزی و تورم ناحیه آسیب دیده شود. افراد مبتلا به آسیب عصبی اغلب در ناحیه ای که تحت تاثیر سلولیت قرار گرفته است احساس درد نمی کنند.

2. عفونت های استخوانی و مفصلی : عفونت ناشی از زخم فشار می تواند به مفاصل و استخوان ها نفوذ کند. عفونت های مفصلی (آرتریت سپتیک) می تواند به غضروف و بافت آسیب برساند. عفونت های استخوانی (استئومیلیت) می تواند عملکرد مفاصل و اندام ها را کاهش دهد.

3. سرطان : زخم های طولانی مدت و غیر التیام بخش (زخم های مارجولین) می توانند به نوعی سرطان سلول سنگفرشی تبدیل شوند.

4. سپسیس : به ندرت ، زخم پوستی منجر به سپسیس می شود.

جراحی زخم بستر

در مراحل 3 و 4 در زخم بستر ممکن است نیاز به جراحی باشد و باید در این زمینه با پزشک خود صحبت کنید. درمان جراحی در طی جراحی، زخم برای برداشتن هر گونه بافت مرده یا عفونی که گاهی شامل برداشتن مقداری استخوان نیز می شود، تمیز می شود (دبرید). این فرآیند زخم بزرگ تری ایجاد می کند، اما بافت باقی مانده سالم است و احتمال ترمیم آن بیشتر است.

درمان ترمیمی

درمان ترمیمی اغلب به یکی از دو روش با استفاده از بخشی از پوست و بافت سالم به نام "فلپ" انجام می شود.

یک فلپ از پوست و بافت سالم نزدیک زخم تا حدی جدا شده و روی زخم کشیده می شود. این اجازه می دهد تا بخشی از فلپ به رگ های خونی متصل به پوست و بافت سالم متصل بماند. این منبع خون به تغذیه پوست و بافت کشیده شده روی زخم کمک می کند.

مرحله 3

این زخم ها از لایه دوم پوست به بافت چربی رفته اند.

علائم: زخم شبیه یک دهانه است و ممکن است بوی بدی داشته باشد. ممکن است علائم عفونت را نشان دهد: لبه های قرمز، چرک، بو، گرما و یا زهکشی. اگر زخم از بین رفته باشد، بافت داخل یا اطراف آن سیاه است.

چه باید کرد: زخم های مرحله 3 به مراقبت بیشتری نیاز دارند. با پزشک خود صحبت کنید. آنها ممکن است هر گونه بافت مرده را بردارند و برای مبارزه با عفونت آنتی بیوتیک تجویز کنند. همچنین ممکن است بتوانید از طریق بیمه خود تخت یا تشک مخصوص تهیه کنید.

زمان بهبودی: زخم فشاری مرحله 3 حداقل یک ماه و تا 4 ماه طول می کشد تا بهبود یابد.

مرحله 4

این زخم ها جدی ترین هستند. برخی حتی ممکن است بر عضلات و رباط های شما تأثیر بگذارند.

علائم: زخم عمیق و بزرگ است. پوست سیاه شده است و علائم عفونت را نشان می دهد - لبه های قرمز، چرک، بو، گرما و/یا زهکشی. ممکن است بتوانید تاندون ها، ماهیچه ها و استخوان را ببینید.

چه باید کرد: فورا به پزشک خود اطلاع دهید. این زخم ها نیاز به توجه فوری دارند و ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

زمان بهبودی: بهبود زخم فشاری مرحله 4 ممکن است از 3 ماه یا خیلی بیشتر و حتی سالها طول بکشد.

سخن پایانی

اغلب می توان خطر ابتلا به زخم های فشاری را کاهش داد. هنگامی که زخم در مراحل اولیه است، فرد می تواند آن را در خانه درمان کند، اما زخم های فشاری پیشرفته تر نیاز به مراقبت حرفه ای دارند. بهترین کار این است که برای پیشگیری از این زخم ها و درمان زودهنگام این زخم ها هر اقدامی انجام دهید. کارشناسان ارماطب پاسخگو سوالات شما در رابطه با زخم بستر و خدمات ارائه شده هستند.

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678