دیالیز کلیه چیست

دیالیز روشی برای حذف مواد زائد و مایعات اضافی از خون، هنگامی که کلیه ها به درستی کار نمی کنند، می باشد و اغلب شامل هدایت خون به دستگاهی برای تمیزکردن می باشد. به طور معمول، کلیه ها خون را فیلتر می کنند، مواد زائد مضر و مایعات اضافی را از بین می برند و به ادرار تبدیل می کنند تا از بدن خارج شوند. بنابراین در این مقاله با ما همراه باشید تا با دیالیز کلیه و موارد استفاده آن بیشتر آشنا شویم.

چرا نیاز به دیالیز داریم؟

اگر کلیه ها شما به درستی کار نمی کنند - برای مثال، به این دلیل که بیماری مزمن کلیوی پیشرفته دارید (نارسایی کلیه)، ممکن است کلیه ها نتوانند خون را به درستی تمیز کنند. مواد زائد و مایعات می توانند تا سطوح خطرناکی در بدن فرد ایجاد شوند. در صورت عدم درمان، این می تواند تعدادی علائم ناخوشایند ایجاد کند و درنهایت کشنده باشد. دیالیز مواد و مایعات ناخواسته خون را قبل از این اتفاق فیلتر می کند.

مدت زمان نیاز به دیالیز

بستگی دارد. در برخی موارد، نارسایی کلیه ممکن است یک مشکل موقتی باشد و دیالیز را می توان با بهبودی کلیه ها متوقف کرد.

 اما اغلب، فردی که نارسایی کلیه دارد به پیوند کلیه نیاز دارد. همیشه انجام پیوند کلیه بلافاصله امکان پذیر نیست، بنابراین ممکن است تا زمانی که کلیه اهدا کننده مناسب در دسترس قرار گیرد، دیالیز لازم باشد.

اگر پیوند کلیه برای ما مناسب نیست - برای مثال، به دلیل اینکه به اندازه کافی شرایط مساعدی برای تحمل یک جراحی بزرگ را ندارید - ممکن است تا پایان عمر به دیالیز نیاز باشد.

انواع دیالیز کلیه

دو نوع اصلی دیالیز وجود دارد: همودیالیز و دیالیز صفاقی.

همودیالیز

همودیالیز رایج ترین نوع دیالیز است و اکثر مردم از آن مطلع هستند. در طول این روش، یک لوله به یک سوزن در بازوی شما متصل می شود. خون در امتداد لوله و به دستگاه خارجی که آن را فیلتر می کند، عبور می کند، قبل از اینکه در امتداد لوله دیگری به بازو منتقل شود.

 در مرکز دیالیز، این کار معمولا 3 روز در هفته انجام می شود و هر جلسه حدود 4 ساعت طول می کشد. در خانه هم قابل انجام است. چند نمونه از برنامه دیالیز خانگی عبارتند از:

• 4 بار در هفته به مدت 4 ساعت

• 5 بار در هفته به مدت 3 ساعت

• 6 روز در هفته به مدت 8 ساعت

دیالیز صفاقی

دیالیز صفاقی به جای دستگاه، از پوشش داخلی شکم (صفاق) به عنوان فیلتر استفاده می کند. مانند کلیه ها، صفاق حاوی هزاران رگ خونی ریز است که آن را به یک دستگاه فیلتر کننده مفید تبدیل می کند.

قبل از شروع درمان، یک برش در نزدیکی ناف شما ایجاد می شود و یک لوله نازک به نام کاتتر از طریق برش وارد می شود و به فضای داخل شکم (حفره صفاقی) وارد می شود. این برای همیشه در جای خود باقی می ماند. مایع از طریق کاتتر به داخل حفره صفاقی پمپ می شود. با عبور خون از رگ های خونی پوشاننده حفره صفاقی، مواد زائد و مایع اضافی از خون خارج و به مایع دیالیز کشیده می شوند. 

مایع مصرف شده چند ساعت بعد در کیسه تخلیه می شود و با مایع تازه جایگزین می شود.

تعویض مایع معمولا حدود 30 تا 40 دقیقه طول می کشد و معمولا باید حدود 4 بار در روز تکرار شود. اگر ترجیح می دهید، این کار را می توان با دستگاه در طول شب هنگام خواب انجام داد.

کدام نوع دیالیز کلیوی بهتر است؟

در بسیاری موارد، می توانید نوع دیالیز را انتخاب کنید و جایی که آن را انجام دهید. این 2 تکنیک برای اکثر افراد به یک اندازه موثر هستند، اما هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. مثلا:

• همودیالیز. به این معنی است که شما 4 روز بدون درمان در هفته خواهید داشت، اما جلسات درمانی بیشتر طول می کشد و ممکن است لازم باشد هر بار به بیمارستان مراجعه کنید.

• همودیالیز خانگی. معمولا شما به جلسات بیشتری از دیالیز در کلینیک نیاز خواهید داشت، اما می توانید برنامه درمانی خود را به گونه ای انتخاب کنید که نیازهای پزشکی شما را برآورده کند و با زندگی شما هم هماهنگ باشد.

• دیالیز صفاقی. این روش را می تواند به راحتی در منزل انجام داد و گاهی اوقات هنگام خواب انجام می شود، اما باید هرروز انجام شود. 

عوارض دیالیز

همودیالیز و دیالیز صفاقی عوارض جانبی دارند. این به دلیل روشی است که دیالیز انجام می شود و این واقعیت است که می تواند تا حدی از دست دادن عملکرد کلیه را جبران کند.

همودیالیز می تواند باعث خارش پوست و گرفتگی عضلات شود. دیالیز صفاقی می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به پریتونیت، عفونت غشای نازکی که اطراف شکم را احاطه کرده است، قرار دهد. 

خستگی

خستگی یک عارضه جانبی رایج در افرادی است که از هر دو نوع دیالیز به صورت طولانی مدت استفاده می کنند. تصور می شود که خستگی ناشی از ترکیبی از موارد زیر است:

• از دست دادن عملکرد طبیعی کلیه

• اثرات دیالیز می تواند روی بدن تاثیر بگذارد

• محدودیت های غذایی مرتبط با دیالیز

• استرس و اضطراب کلی که بسیاری از افراد مبتلا به نارسایی کلیوی تجربه می کنند.

عوارض جانبی همودیالیز

• کاهش فشار خون

• سپسیس

• گرفتگی های عضلانی

• خارش پوست

عوارض جانبی دیالیز صفاقی

• پریتونیت

• فتق

• افزایش وزن

زندگی با دیالیز

بسیاری از افرادی که دیالیز می شوند کیفیت زندگی خوبی دارند. بنابراین، باید بتوانید کارهای زیر را انجام دهند:

• ادامه کار یا تحصیل 

• رانندگی

• ورزش

• شناکردن

• رفتن به تعطیلات

اکثر افراد می توانند سال ها تحت دیالیز بمانند، اگرچه این درمان فقط تا حدی می تواند از دست دادن عملکرد کلیه را جبران کند. 

داشتن کلیه هایی که به درستی کار نمی کنند می تواند فشار قابل توجهی بر بدن وارد کند. این بدان معناست که اگر افراد پیوند کلیه انجام ندهند، می توانند در حین دیالیز جان خود را از دست بدهند، به ویژه افراد مسن و کسانی که مشکلات سلامتی دیگری دارند.

افرادی که دیالیز را در اواخر دهه 20 زندگی خود شروع می کنند، می توانند تا 20 سال یا بیشتر عمر کنند، اما بزرگسالان بالای 75 سال ممکن است فقط 2 تا 3 سال زنده بمانند. اما میزان بقای افرادی که دیالیز می شوند در دهه گذشته بهبود یافته است و انتظار می رود در آینده نیز بهتر شود.

آنچه در این مقاله بدان پرداخته شد، چکیده ای از دیالیز کلیوی و انواع و عوارض آن می باشد. اگر با مشکل کلیوی دست و پنجه نرم می کنید، بدون شک با واژه دیالیز آشنایی قبلی دارید. امروزه به دلایل مختلف، تعداد بیماران مبتلا به بیمار مزمن کلیوی و به دنبال آن، نیاز به دیالیز کلیه افزایش پیدا کرده است. بنابراین داشتن آشنایی مختصر با این روش درمانی خالی از لطف نیست.

شرکت گردشگری سلامت ارماطب، ارائه‌دهنده خدمات سلامت از سوی برترین کارشناسان و مجرب‌ترین کادردرمان است و با در اختیار داشتن پرستاران توانمند که زیر نظر بهترین پزشکان اصول لازم و حرفه ای پرستاری را فراگرفته اند، می تواند در ارائه خدمات مرتبط با دیالیز کلیه در منزل به شما دوستان یاری رساند.

بنابراین در صورت نیاز، و همچنین برای آگاهی از هزینه های مربوط به دیالیز کلیوی در منزل و حق بیمه ای که میتواند برای شما مفید باشد، از طریق راه های ارتباطی مندرج در سایت با کارشناسان ما در ارماطب در ارتباط باشید.

مقالات مرتبط:

آشنایی با جراحی پیوند کلیه