از رایج ترین خدمات پزشکی چه در منزل و چه در مراکز بهداشتی می توان به تزریقات اشاره کرد. در هر سنی که باشید حداقل چندین و چند بار مسیرتان به بخش تزریقات خورده است. چه برای تزریق واکسن و چه برای تزریق یک ویتامین ساده یا سرم های قندی نمکی، همگی به فردی نیاز داریم که با اطمینان کار را به او بسپاریم. در نتیجه لازم است که قبل از هر چیزی درباره انواع تزریقات و چگونگی آن ها اطلاعات کافی داشته باشیم. توجه داشته باشید که برای انجام تزریقات در منزل محدوده ولیعصر، می توانید به راحتی و با چند کلیک ساده، از خدمات تیم مجرب و حرفه ای ارماطب بهره مند شوید.
برخی از داروها باید با تزریق یا انفوزیون داخل وریدی (IV) داده شوند. این بدان معنی است که آنها مستقیماً با استفاده از یک سوزن یا لوله به داخل رگ شما فرستاده می شوند. برای این نوع تزریق اصطلاح "Intravenous" یا همان "into the vein" یا به اختصار "IV" را به کار می بریم. این تزریق سریع ترین راه برای جذب دارو است و درصد جذب بالایی دارد به همین دلیل استفاده از این روش بسیار رایج است. در بیمارانی که بستری هستند یا بنا به دلایلی می بایست چند دارو را تزریق کنند؛ از وسیله ای به نام کاتتر استفاده می شود. استفاده از کاتتر امکان تزریق چند دارو از یک لوله را بدون نیاز به هر بار سوزن زدن به کادر درمان می دهد.
یکی از دلایلی که موجب شده است تا این روش کاربرد بسیاری داشته باشد؛ این است که می توان دوز دارو و سرعت آن را کنترل کرد. به عنوان مثال، در برخی شرایط، افراد باید خیلی سریع دارو دریافت کنند و این مسئله در بیماران حمله قلبی، سکته مغزی و یا مسمومیت بسیار حائز اهمیت است. در چنین مواردی مصرف قرص یا مایعات از راه دهان سرعت کافی را برای وارد کردن دارو به جریان خون نخواهد داشت.
این روش حتی در مواردی که نیاز است دارو با سرعت آهسته وارد جریان خون بیمار شود، قابل استفاده است. برخی از دارو ها اگر از راه دهان وارد شوند؛ توسط آنزیم های گوارشی معده و کبد تجزیه می شوند و کاربرد خود را از دست می دهند. در چنین مواردی نیز تزریق داخل وریدی بهترین گزینه موجود است.
اصطلاحی که در مراکز درمانی یا افراد شاغل در این زمینه زیاد استفاده می شود؛ " IV لاین" یا همان "خطوط IV" است. این خطوط هنگامی که بیمار اقامت کوتاه مدت در بیمارستان دارد؛ کاربرد دارد. برای مثال بیماری برای تزریق داروهای مسکن، آنتی بیوتیک ها و حتی جراحی ها از این روش استفاده می شود.
در طی این فرآیند؛ یک سوزن معمولاً در ورید مچ، آرنج یا پشت دست شما وارد می شود. سپس کاتتر روی سوزن فشار داده می شود. سوزن برداشته می شود و کاتتر در رگ شما باقی می ماند. این کاتتر ها که در سایز های مختلف و با توجه به جنسیت و جثه و سن شما انتخاب می شود؛ درپوش هایی دارد که در هنگام نیاز به تزریق، درپوش برداشته شده و داروی مورد نظر تزریق می شود. یک کاتتر استاندارد IV برای دو نوع تجویز داروی IV استفاده می شود:
"فشار" یا "بولوس" IV به معنای تزریق سریع دارو است. یک سرنگ در کاتتر شما وارد می شود تا به سرعت یک دوز یک بار مصرف دارو را به جریان خون شما ارسال کند.
انفوزیون IV تزریق کنترل شده دارو در جریان خون شما در طول زمان است. دو روش اصلی در انفوزیون با استفاده از نیروی جاذبه یا پمپ انجام می شود. در ایالات متحده، تزریق پمپ رایج ترین روش مورد استفاده است. پمپ به خط IV شما متصل می شود و دارو و محلولی مانند سالین استریل را به صورت آهسته و پیوسته به داخل کاتتر می فرستد. هنگامی که دوز دارو باید دقیق و کنترل شده باشد، می توان از پمپ ها استفاده کرد.
اما در تزریق قطره ای، شرایط کمی متفاوت است. از این روش برای ارائه مقدار ثابتی دارو در یک دوره زمانی معین استفاده می شود به طوری که دارو از یک کیسه به یک لوله و سپس به داخل کاتتر چکه می کند.
هنگامی که بیمار نیاز به تزریق طولانی مدت یا حتی تغذیه از راه تزریق به صورت کامل دارد از این روش استفاده می شود و بیمار معمولاً به جای کاتتر IV استاندارد به یک کاتتر ورید مرکزی (CVC) نیاز دارد. در این روش یک CVC در رگ گردن، قفسه سینه، بازو یا کشاله ران بیمار وارد می شود. CVC ها را می توان برای مدت زمان طولانی تری نسبت به خط IV استاندارد استفاده کرد. یک CVC می تواند برای چندین هفته یا حتی ماه ها در جای خود باقی بماند.
سه نوع اصلی CVC عبارتند از:
یک PICC دارای یک لاین طولانی است که دارو را از ناحیه تزریق، از طریق رگهای بیمار، تا رگ نزدیک قلب ارسال میکند. PICC معمولاً در ورید بالای آرنج و در بالای بازو قرار می گیرد.
با یک کاتتر تونلی، دارو می تواند مستقیماً به داخل سیاهرگ های قلب فرستاده شود. یک انتهای کاتتر در طی یک عمل جراحی کوتاه در ورید گردن یا قفسه سینه قرار می گیرد. بقیه کاتتر از طریق بدن مانند تونل می شود و انتهای دیگر از طریق پوست خارج می شود. سپس می توان داروها را به انتهای کاتتر تزریق کرد.
مانند یک کاتتر تونلی، یک پورت کاشته شده، یک کاتتر را در ورید گردن یا قفسه سینه وارد می کند. این دستگاه در طی یک عمل جراحی کوتاه در جای خود قرار می گیرد. اما برخلاف یک کاتتر تونلی، یک پورت کاشته شده کاملاً زیر پوست قرار دارد. برای استفاده از این دستگاه، یک متخصص، دارو را از طریق پوست به داخل پورت تزریق می کند تا دارو را به جریان خون بفرستد.
برخی از داروهایی که بیشتر با این روش تجویز می شوند عبارتند از:
داروهای شیمی درمانی مانند دوکسوروبیسین، وین کریستین، سیس پلاتین و پاکلیتاکسل
آنتی بیوتیک هایی مانند وانکومایسین، مروپنم و جنتامایسین
داروهای ضد قارچ مانند میکافونژین و آمفوتریسین
داروهای مسکن مانند هیدرومورفون و مورفین
داروهای کاهش دهنده فشار خون مانند دوپامین، اپی نفرین، نوراپی نفرین و دوبوتامین
داروهای ایمونوگلوبولین (IVIG)
در حالی که استفاده از داروهای IV به طور کلی بی خطر است اما می تواند عوارض جانبی خفیف و خطرناکی ایجاد کند. از آنجایی که داروهایی که به صورت داخل وریدی داده می شوند خیلی سریع روی بدن اثر می گذارند؛ بنابراین عوارض جانبی، واکنش های آلرژیک و سایر عوارض نیز می توانند به سرعت رخ دهند. نمونه هایی از عوارض جانبی IV عبارتند از:
عفونت می تواند در محل تزریق رخ دهد. برای کمک به جلوگیری از عفونت، فرآیند تزریق باید با دقت و با استفاده از تجهیزات استریل (بدون میکروب) انجام شود. عفونت از محل تزریق نیز می تواند وارد جریان خون شود و حتی عفونت شدیدی را در سراسر بدن ایجاد کند. علائم عفونت می تواند شامل تب و لرز و همچنین قرمزی یا تغییر رنگ، درد و تورم در محل تزریق باشد.
با یک سهل انگاری کوچک ممکن است ورید آسیب ببیند و ماده تزریق شده به جای اینکه وارد گردش خون شود؛ به بافت اطراف نشت کند. همچنین تزریق وریدی می تواند باعث فلبیت شود. علائم انفیلتراسیون و فلبیت شامل گرما، درد و تورم در محل تزریق است. در صورت داشتن هر یک از این علائم فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر هوا وارد سرنگ یا کیسه شود به طوری که موجب خشک شدن لوله شود؛ ممکن است هوا به جریان خون راه پیدا کند. گرچه این اتفاق نادر است اما می تواند با مسدود کردن عروق قلب و ریه، حادثه آفرین باشد.
درمان IV می تواند باعث تشکیل لخته های خون شود. لخته ها می توانند رگ های مهم را مسدود کرده و باعث مشکلاتی مانند آسیب بافتی یا حتی مرگ شوند. ترومبوز ورید عمقی یکی از انواع لخته خون خطرناک است که درمان IV می تواند ایجاد کند.
حال که با خطرات و اهمیت این نوع تزریق آشنا شدید بهتر است برای انجام تزریقات خود، سلامتی خود را به فردی مطمئن و کار بلد بسپارید. اگر قصد دریافت این خدمت را در محدوده ولیعصر دارید، ارماطب در خدمت شماست. . شما می توانید با ورود به سایت ارماطب و انتخاب بخش خدمات؛ با پر کردن یک فرم ساده و وارد کردن اطلاعات خود از اتلاف وقت و انرژی خود جلوگیری کنید و هم چنین کار خود را به افراد ماهر و با تجربه بسپارید.
بلافاصله پس از ثبت درخواست، کارشناسان مجموعه ارماطب با شما تماس می گیرند و بعد از دریافت اطلاعات تکمیلی، نیروی متخصص جهت ارائه مراقبت اعزام می گردد. در واقع کارشناس مربوطه در کمتر از دو ساعت از زمان ثبت درخواست، به محل ارائه خدمت خواهد رسید.
مجموعه ارماطب جهت سهولت دسترسی کاربران به اطلاعات پزشکی خود به صورت رایگان، اقدام به تشکیل پرونده الکترونیک می کند که شامل شرح حال بیماری ها، آزمایشات، خدمات دریافت شده و ... است. لازم به ذکر است که کاربران به صورت 24 ساعته به اطلاعات پرونده الکترونیک خود دسترسی خواهند داشت.
هنگام ثبت درخواست خدمت، هزینه خدمت به صورت آنلاین دریافت می شود. هزینه تزریقات در منطقه ولیعصر تهران، 130 هزار تومان می باشد. در واقع افراد ساکن در محدوده ولیعصر می توانند با چند کلیک ساده دیگر با ترافیک و نوبت های طولانی بیمارستان درگیر نباشند و از خدمات با کیفیت و پشتیبانی 24 ساعته ارماطب بهره مند شوند.