کم کاری تیروئید چیست؟

کم کاری تیروئید بیماری شناخته شده ای است که به دنبال کاهش عملکرد غده تیروئید در تولید حد نرمال هورمون های تیروئیدی ایجاد می شود. تیروئید متابولیسم بدن را کنترل می کند و با تولید هورمون های تیروئیدی میزان کالری سوزی، ضربان قلب، ماهیچه ها، استخوان ها و سایر اندام ها را کنترل می کند. کم کاری تیروئید همانند پرکاری تیروئید بیماری مهمی است که به محض تشخیص، باید در رفع و بهبودی آن تلاش کرد و همچنین با رعایت رژیم غذایی سالم حتی از بروز آن پیشگیری کرد. در این مقاله، علاوه بر معرفی کم کاری تیروئید و روش های تشخیصی و علائم، با درمان های طلایی و روش های پیشگیرانه در کم کاری تیروئید بیشتر آشنا می شویم.

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید هورمون های تیروئید کافی برای پاسخگویی به نیازهای بدن تولید نمی کند. تیروئید یک غده پروانه ای شکل کوچک در جلوی گردن است. هورمون هایی می سازد که نحوه مصرف انرژی بدن را کنترل می کنند. این هورمون ها تقریبا بر هر اندام بدن تاثیر می گذارند و بسیاری از مهم ترین عملکردهای بدن فرد را کنترل می کنند. 

به عنوان مثال، آنها بر تنفس، ضربان قلب، وزن، هضم و خلق و خوی فرد تاثیر می گذارند. بدون هورمون های تیروئید کافی، بسیاری از عملکردهای بدن کند می شود. اما درمان هایی وجود دارد که می تواند کمک کند.

چه عواملی باعث کم کاری تیروئید می شود؟

کم کاری تیروئید دلایل مختلفی دارد. آنها عبارتند از:

• بیماری هاشیموتو. یک اختلال خود ایمنی که در آن سیستم ایمنی بدن به تیروئید حمله می کند. این شایع ترین علت است.

• تیروئیدیت. التهاب غده تیروئید

• هیپوتیروئیدیسم مادرزادی. کم کاری تیروئید که در بدون تولد وجود دارد.

•  جراحی تیروئید. به صورت برداشتن قسمتی یا تمام غده تیروئید.

• پرتودرمانی تیروئید 

• داروهای خاص

• در برخی موارد نادر، بیماری هیپوفیز یا ید زیاد یا خیلی کم در رژیم غذایی فرد.

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678

چه کسانی در خطر ابتلا به کم کاری تیروئید قرار دارند؟

شرایط زیر فرد را مستعد ابتلا به کم کاری تیروئید قرار می دهد:

• جنسیت زن

• سن بالای 60

• سابقه قبلی بیماری تیروئید، مانند گواتر

• عمل جراحی قبلی برای غده تیروئید برای حل مشکل آن

• پرتودرمانی تیروئید، گردن یا قفسه سینه

• سابقه خانوادگی بیماری تیروئید

• در 6 ماه گذشته باردار یا بچه دار شده اید.

• مبتلا به سندروم ترنر، یک اختلال ژنتیکی که زنان را تحت تاثیر قرار می دهد.

• مبتا به کم خونی شدید، که در آن بدن نمی تواند به اندازه کافی گلبول قرمز سالم بسازد، زیرا ویتامین B12 کافی ندارد.

• مبتلا به سندرم شوگرن، بیماری که باعث خشکی چشم و دهان می شود.

• مبتلا به دیابت نوع 1

• مبتلا به آرتریت روماتوئید، یک بیماری خودایمنی که مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد.

• مبتلا به لوپوس، یک بیماری خودایمنی مزمن.

علائم کم کاری تیروئید چیست؟

علائم کم کاری تیروئید می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خستگی

• افزایش وزن

• صورت پف کرده

• مشکل در تحمل سرما

• درد مفاصل و عضلات

• یبوست

• خشکی پوست

• موهای خشک و نازک

• کاهش تعریق

• قاعدگی های نامنظم یا سنگین

• مشکلات باروری در زنان

• افسردگی

• کاهش ضربان قلب

• گواتر. یک تیروئید بزرگ شده که ممکن است باعث شود گردن متورم به نظر برسد. گاهی اوقات می تواند باعث ایجاد مشکل در تنفس یا بلع شود.

از آنجایی که کم کاری تیروئید به کندی ایجاد می شود، بسیاری از افراد ماه ها یا حتی سال ها متوجه علائم بیماری نمی شوند.

کم کاری تیروئید چه مشکلات دیگری می تواند ایجاد کند؟

کم کاری تیروئید می تواند به کلسترول بالا کمک کند. در موارد نادر، کم کاری تیروئید درمان نشده می تواند باعث کما میکسدم شود. این وضعیتی است که در آن عملکرد بدن به حدی کاهش می یابد که تهدید کننده  زندگی می شود.

در دوران بارداری، کم کاری تیروئید می تواند عوارضی مانند زایمان زودرس، فشارخون بالا در بارداری  و سقط جنین ایجاد کند. همچنین می تواند رشد و تکامل کودک را کند کند.

تشخیص کم کاری تیروئید

پزشک ممکن است از ابزارهای زیادی برای تشخیص کم کاری تیروئید استفاده کند:

• سابقه پزشکی. از جمله پرسش در مورد علائم

• معاینه فیزیکی

• آزمایشات تیروئید. مانند T4، T3، TSH، و آزمایشات خونی آنتی بادی تیروئید

• آزمایشات تصویربرداری. مانند اسکن تیروئید، اولتراسوند، یا آزمایش جذب ید رادیواکتیو. آزمایش جذب ید رادیواکتیو میزان ید رادیواکتیو را که غده تیروئید از خون، پس از بلعیدن مقدار کمی از آن، جذب می کند، اندازه گیری می کند.

درمان کم کاری تیروئید

درمان کم کاری تیروئید دارویی برای جایگزینی هورمونی است که تیروئید دیگر قادر به ساخت آن نیست. حدود 6 تا 8 هفته پس از شروع مصرف دارو، آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون تیروئید انجام می شود. پزشک  دوز دارو را در صورت نیاز تنظیم می کند. هر بار که دوز تنظیم می شود، آزمایش خون  دیگری نیاز خواهد داشت.

هنگامی که دوز مناسب را پیدا کردید، احتمالا 6 ماه دیگر آزمایش خون خواهید گرفت. پس از آن، سالی یک بار به آزمایش نیاز خواهید داشت. اگر داروی خود را طبق دستورالعمل مصرف می کنید، معمولا باید بتوانید کم کاری تیروئید را کنترل کنید.

هرگز نباید بدون صحبت با پزشک خود، مصرف دارو را قطع کنید. اگر به بیماری هاشیموتو یا سایر انواع اختلالات خودایمنی تیروئید مبتلا هستید، ممکن است به عوارض جانبی مضر ید حساس باشید. 

با پزشک خود  در مورد اینکه از کدام غذاها، مکمل ها و داروهایی که باید اجتناب کنید، صحبت کنید.

زنان در دوران بارداری به ید بیشتری نیاز دارند زیرا نوزاد از رژیم غذایی مادر ید دریافت می کند. اگر باردار هستید، با پزشک خود در مورد میزان ید مورد نیاز خود صحبت کنید.

بیماری هاشیموتو چیست؟

بیماری هاشیموتو یک اختلال خود ایمنی است که می تواند باعث کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم شود. به ندرت، این بیماری می تواند باعث پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدیسم شود. در افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو:

• سیستم ایمنی آنتی بادی هایی می سازد که به غده تیروئید حمله می کنند.

• تعداد زیادی گلبول سفید، که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، در تیروئید انباشته می شوند.

• تیروئید آسیب می بیند و نمی تواند به اندازه کافی هورمون تیروئید بسازد.

هورمون های تیروئید نحوه استفاده بدن از انرژی را کنترل می کنند، بنابریان تقریبا بر همه اندام های بدن تاثیر می گذارند، حتی بر نحوه ضربان قلب.

علائم بیماری هاشیموتو 

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو در ابتدا هیچ علامتی ندارند. با پیشرفت بیماری، ممکن است یک یا چند مورد از علائم رایج کم کاری تیروئید را داشته باشند. برخی از علائم رایج کم کاری تیروئید عبارتند از:

• خستگی

• افزایش وزن

• مشکل در تحمل سرما

• یبوست

• موهای خشک و نازک

تیروئید طی این بیماری ممکن است بزرگ شود و باعث شود جلوی گردن متورم به نظر برسد. بزرگ شدن تیروئید، که گواتر نامیده می شود، ممکن است احساس پری در گلو ایجاد کند، اگرچه معمولا دردناک نیست.

پس از سال ها یا حتی دهه ها، آسیب به تیروئید ممکن است باعث کوچک شدن غده و ناپدید شدن گواتر شود.

آیا می توان از کم کاری تیروئید پیشگیری کرد؟

هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از کم کاری تیروئید وجود ندارد. این بیماری در زنان بیشتر از مردان به خصوص در افرادی بالای 60 سال شایع است. شرایط زیر فرد را مستعد ابتلا به کم کاری تیروئید قرار می دهند:

• سابقه خانوادگی بیماری تیروئید

• سابقه با درمان با ید رادیواکتیو یا داروهای ضد تیروئید

• پرتودرمانی گردن یا بالای قفسه سینه

• جراحی تیروئید

عوارض کم کاری تیروئید

در صورت عدم درمان، کم کاری تیروئید می تواند منجر به سایر مشکلات سلامتی شود. این موارد شامل:

• گواتر. بزرگ شدن تیروئید شایع است. گواتر می تواند ظاهر فرد را تحت تاثیر قرار دهد و حتی می تواند بلع یا غذاخوردن را برای فرد دشوار کند.

• چاقی. در افرادی که کم کاری تیروئید دارند شایع است. این به دلیل این است که سطح هورمون های تیروئیدی روی متابولیسم بدنی تاثیر می گذارد.

• بیماری قلبی. کم کاری تیروئید باعث سطوح بالای کلسترول "بد" (LDL) می شود.

• مسائل سلامت روان. افسردگی که با کم کاری تیروئید رخ می دهد می تواند در طول زمان بدتر شود.

• میکسدم. این یک وضعیت نادر و تهدید کننده زندگی است. علائم آن حساسیت شدید به سرما و خواب آلودگی یا بی حالی شدید است. این می تواند منجر به بی هوشی و کما شود. درصورت مشاهده علائم سریعا با پزشک خود تماس بگیرید.

• نقایص هنگام تولد. نوزادانی که از مادرانی به دنیا می آیند که کم کاری تیروئید درمان نشده دارند ممکن است دچار نقص مادرزادی شوند.

• ناباروری. کمبود هورمون تیروئید می تواند باردار شدن را برای برخی از زنان دشوار کند. کم کاری تیروئید همچنین می تواند برای مادر و جنین در دوران بارداری مضر باشد. اکثر پزشکان سطح هورمون تیروئید زنان را در این مرحله آزمایش می کنند.

رژیم غذایی در کم کاری تیروئید

اگر کم کاری تیروئید دارید، گزینه های غذایی زیادی تحت عنوان یک رژیم غذایی ایده آل  وجود دارد، از جمله:

• تخم مرغ: تخم مرغ کامل بهترین است. زیرا مقدار زیادی از ید و سلنیوم آنها در زرده یافت می شود، در حالی که سفیده آن پر از پروتئین است.

• گوشت: همه انواع گوشت ها، از جمله گوشت بره، گوشت گاو، مرغ و ...

• ماهی: همه غذاهای دریایی، از جمله ماهی قزل آلا، ماهی تن، میگو و...

• سبزیجات: همه انواع سبزیجات (در صورت پخته شدن سبزیجات بهتر است در میزان متوسط از آنها استفاده کرد).

• میوه ها: همه انواع میوه ها، از جمله توت ها، موز، پرتقال، گوجه فرنگی و..

• غلات و دانه های بدون گلوتن: برنج، گندم سیاه، دانه های چیا و دانه های کتان

• لبنیات: همه محصولات لبنی، از جمله شیر، پنیر، ماست و...

• نوشیدنی ها: آب و سایر نوشیدنی های بدون کافئین

آنچه در این مقاله بدان پرداخته شد، خلاصه ای از بیماری کم کاری تیروئید، عوارض، علائم و در نهایت تشخیص و درمان آن می باشد. مجموعه ارماطب، بدلیل سابقه موفق و جلب اعتماد افرادی که برای خدمات درمانی و زیبایی به ایران و سایر کشورها مراجعه کرده اند، تصمیم براین گرفت تا چرخه خدمت را کامل تر کند لذا بواسطه ارتباط گسترده با مراکز مراقبتی در منزل، مجموعه درمانی ارماطب مفتخر است با تشکیل کادر درمانی قوی در زمینه درمانی پیشقدم باشد و به شما عزیزان ارائه خدمت کند. 

بنابراین، اگر به کم کاری تیروئید مبتلا هستید می توانید از حضور پزشک متخصص در منزل  خود برخوردار شوید، همچنین در صورت هرگونه سوال پیرامون علائم و درمان کم کاری تیروئید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید

واتس آپ

+989222938678

مقالات مرتبط:

گرفتن نوار قلب در منزل

خدمات پرستاری ارماطب