تزریق انسولین در منزل

در مقاله پیشین ارماطب درباره مراقبت از بیماران دیابتی در منزل توضیحاتی را ارائه دادیم. همانطور که گفته شد یکی از نیازمندی های خود مراقبتی در منزل، تزریق انسولین است. تزریق انسولین نیز مانند تزریق هر داروی دیگری نیاز به آگاهی از روش انجام آن دارد تا بیمار خدای ناکرده دچار اختلال نشود. در این مقاله از ارماطب به توضیح نحوه درست تزریق انسولین در منزل می پردازیم تا هم بیماران دیابتی مطلع شوند که توانایی تزریق انسولین به خود را دارندو هم همراهان این افراد بتوانند با فراگیری این روش کنترل بیشتری بر وضعیت بیمار دیابتی داشته باشند.

سایر خدمات ارماطب در منزل:

آزمایش قند خون فوری در منزل

شما می توانید با مراجعه به کارشناس بهداشتی یا تغذیه خود نحوه صحیح تزریف انسولین را یاد بگیرید، در این مقاله از ارماطب ما سعی کردیم با صرفه جویی در وقت بهترین نکات لازم را برای کسب مهارت های لازم برای تزریق انسولین، نکات، روش ها و نحوه نگهداری انسولین را آموزش دهیم تا بتوانید با فراگیری آن در مراقبت از بیمار دیابتی در منزل عملکرد بهتری داشته باشید.

انسولین چیست؟

انسولین هورمونی است که سلول های بدن توسط آن به جذب گلوکز می پردازند و در صورت فقدان این هورمون یا اختلال در عملکرد آن، بدن انسان در جذب گلوکز دچار اختلال خواهد شد؛ وضعیتی که در بیماران دیابتی اتفاق می افتد.

انواع انسولین

انواع مختلفی از انسولین برای درمان دیابت وجود دارد که عبارت اند از:

سریع الاثر – کوتاه الاثر – متوسط الاثر – طولانی اثر – مخلوط

رایج ترین انواع انسولین موجود در ایران، انسولين­هاي regular و NPH هستند که بصورت ویال های شیری و شفاف موجود مي باشند.

انسولین regular : انسولین معمولی که به انسولین خنثی و انسولین محلول نیز معروف است، نوعی انسولین کوتاه اثر است و برای درمان دیابت نوع 1، دیابت نوع 2، دیابت حاملگی و عوارض دیابت مانند کتواسیدوز دیابتی و حالت های هیپراسمولار هایپرگلیسمی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین همراه با گلوکز برای درمان سطح بالای پتاسیم خون استفاده می شود. معمولاً بصورت زیر جلدی تزریق می شود اما ممکن است تزریق به صورت داخل وریدی یا عضلانی نیز انجام شود. شروع اثر آن معمولاً طی 30 دقیقه شروع شده و تا 8 ساعت طول می کشد.

انسولین NPH : این نوع انسولین که به انسولین ازوفان نیز معروف است، یک انسولین با اثر متوسط بوده و برای کنترل سطح قند خون در بیماران دیابتی، از طریق تزریق زیر جلدی و 1 یا 2 بار در روز  استفاده می شود. شروع اثر آن معمولا طی 90 دقیقه بوده و 24 ساعت نیز به طول می انجامد.

انواع روش های تزریق انسولین

همانطور که انسولین، انواع مختلفی دارد، برای تزریق آن نیز روش های مختلفی وجود دارد:

1-    تزریق با سرنگ: در این روش بوسیله سرنگ، انسولین از ویال کشیده شده و سپس تزریق می شود.

2-    قلم انسولین: قلم های انسولین از قبل با انسولین پر شده اند، پیچی برای تنظیم دوز تزریقی روی قلم وجود دارد و می توانند یکبار مصرف بوده یا جندین بار مورد استفاده قرار بگیرند.

3-    پمپ انسولین: این روش به افرادی پیشنهاد می شود که چند تزریق روزانه ی انسولین دارند. برای اکثر افراد مبتلا به دیابت در مرحله ی شروع درمان با انسولین از پمپ انسولین استفاده نمی شود زیرا استفاده از آن دشوار بوده و نیاز به زمان آماده سازی طولانی و آموزش دارد.

محل تزریق انسولین

مناطق ایده آل برای تزریق انسولین، قسمت هایی از بدن با میزان چربی مناسب می باشد. معمولا شکم ، بالاتنه، ران و باسن برای تزریق انسولین استفاده می شود.

برخی از نواحی بدن، انسولین را سریع تر از سایر نواحی جذب می کنند. سریعترین ناحیه ای که انسولین از آن جذب می شود، شکم است؛ پس از آن قسمت پشت بازو و سپس ناحیه بیرونی ران ها و در نهایت باسن است.

توجه کنید که بازو برای افرادی که دارای چربی کمی در این ناحیه می باشند محل مناسبی برای تزریق نیست.

نکته ی مهم در تزریق انسولین گردش محل تزریق است. نه تنها تغییر محل تزریق از سمت راست به چپ بلکه در نقاط مختلف در هر بار تزریق اهمیت دارد. افرادی که تزریق انسولین را در ناحیه ی شکم انجام می دهند بهتر است یک ساعت خیالی را بر روی شکم خود تصور کنند و محل تزریق را در هر مرتبه بر روی یکی از اعداد این ساعت انجام دهند. پس از مدتی ، باید به اولین مربعی که انتخاب کرده اید تزریق کنید، اما معمولاً تا آن زمان باید آن ناحیه کاملاً بهبود یافته باشد. تزریق انسولین بصورت مکرر در یک نقطه می تواند سبب ایجاد بافت اسکار بر روی پوست شود که نه تنها خوشایند نیست بلکه در جذب انسولین اختلال ایجاد می کند.

انسولین را چه کسی باید تزریق کند؟ آیا خود فرد دیابتی می تواند انسولین تزریق کند؟

با فراگیری روش های درس تزریق انسولین هم خود فرد و هم پرستار وی می تواند به تزریق انسولین بپردازند. توجه کنید که در اوایل تزریق انسولین چون از پمپ انسولین استفاده می شود به دلیل سختی تزریق بهتر است بیمار یا پرستار این کار را انجام ندهند و فرد متخصص تزریق را انجام دهد.

زمانی که تزریق انسولین قلمی یا تزریق با سرنگ شروع شد خود بیمار دیابتی نیز می تواند انسولین را تزریق کرده یا مراقبت دهنده وی این کار را انجام دهد.

آموزش مرحله به مرحله چگونگی تزریق قلم انسولین

همانطور که گفته شد بافت هدف برای تزریق انسولین چربی است. برای تزریق انسولین، مراحل زیر را دنبال کنید:

1-    ابتدا قبل از تزریق دستان خود را با آب و صابون بشویید.

2-    سوزن جدید و استفاده نشده ای بر روی قلم انسولین قرار دهید و محکم کنید.

3-    سرپوش های سوزن قلم را بردارید ولی دور نیاندازید.

4-    هواگیری را با نگه داشتن قلم بصورت عمودی و چند ضربه و شلیک هوا انجام دهید تا هرگونه حبابی از قلم پاکسازی شود و جریان مداوم مایع انسولین به بیرون اتفاق بیافتد.

5-    دوز تزریقی را بوسیله پیچ روی قلم اندازه بگیرید.

6-    پیچ شمارنده دوز را تا انتها به داخل فشار دهید تا عدد صفر در پنجره نمایان شود.

7-    منطقه هدف برای تزریق را انتخاب کنید. (شکم، بازو، ران یا باسن)

8-    سوزن را داخل آن قرار دهید و ثابت نگه دارید.

9-    پیستون را نسبتا آهسته فشار دهید تا دوز موردنظر تزریق شود.

10-  پس از تزریق، سوزن را برای 10 ثانیه خوب نگه دارید تا به تحویل انسولین کمک کرده سپس خارج کنید.

11-  سر سوزن را گذاشته و یک سطل برای وسایل تیز و مناسب برای جمع آوری سوزن های استفاده شده داشته باشید.

در تزریق انسولین بوسیله سرنگ نیز تمامی این مراحل تکرار می شود فقط توجه کنید که انسولین از قبل در قلم های انسولین موجود است ولی در استفاده از سرنگ باید انسولین را به میزان مورد نیاز از ویال بیرون بکشید و هوا گیری انجام دهید. دقت کنید که سر سوزن با قسمت های دیگر برخوردی نداشته باشد و آلوده نشود.

نکات مهم تزریق انسولین

با رعایت نکات زیر می توان تزریق امن تر و بهتری را انجام داد.

·       همیشه از سوزن یا سرنگ جدید استفاده کنید.

·       از سوزنی با طول مناسب استفاده کنید. سوزن های تزریق انسولین معمول نازک و کوتاه هستند.

·       از انسولین و سوزنی که در دمای اتاق قرار دارد استفاده کنید.

·       هنگام تزریق سوزن را سریع وارد کنید ولی پیستون را آهسته فشار دهید.

·       سعی کنید هنگام بیرون کشیدن سوزن را تکان ندهید.

·       نشت مقدار بسیار کمی از خون پس از تزریق نگران کننده نیست و نشانه برخورد سوزن با یک رگ خونی کوچک است.

·     تزریق انسولین را بر اساس برنامه انجام دهید. بهتر است از آلارم یک ساعت یا موبایل برای یادآوری زمان تزریق استفاده کنید. شما باید تزریق انسولین را مانند سایر عادات روزانه ی خود راس ساعت معین انجام دهید.

·       در صورت استفاده از پد الکل برای تمیز کردن منطقه تزریق، اجازه دهید پوست قبل از تزریق انسولین کاملا خشک شود اینکار به کاهش سوزش کمک می کند.

·       قبل از تزریق انسولین یک قطعه یخ را بر روی پوست خود برای چند دقیقه بمالید این کار سبب بی حسی منطقه و به حداقل رساندن هر گونه درد می شود.

·       قبل از تزریق انسولین، سطح پوست محل تزریق را توسط انگشت شست و اشاره ی خود اندکی جمع کنید تا محل تزریق اندکی سفت شود به طوری که انسولین به پرچربی ترین قسمت پوست تزریق شود(معروف به تزریق زیر جلدی).

هزینه های تزریق انسولین در خانه

انسولین قلمی را می توانید با داشتن پرونده از داروخانه ها تهیه کنید که بصورت آزاد قیمتی آن حدودا 45 هزار تومان می باشد ولی شامل بیمه نیز می شود. شما برای تزریق انسولین در منزل به کیف خنک نگه دارنده انسولین با قیمت حدودی 90 هزار تومان و پک سوزن های تزریق انسولین با قیمت حدودی 50 هزار تومان نیاز دارید.

زمان تزریق انسولین

مصرف انسولین با توجه به سطح گلوکز خون و اهداف مدیریت دیابت در افراد مختلف متفاوت است. پزشک ممکن است به شما دستور دهد انسولین را 60 دقیقه قبل از غذا یا درست قبل از غذا به خود تزریق کنید. میزان انسولین مورد نیاز روزانه بستگی به عواملی مانند رژیم غذایی، میزان فعالیت بدنی و شدت دیابت دارد.

برخی از افراد تنها به یک تزریق انسولین در روز نیاز دارند، دیگران به سه یا چهار مورد نیاز دارند. همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که از انسولین سریع اثر و انسولین طولانی مدت استفاده کنید؛ بنابراین انسولینی که به طور مناسب استفاده شود، به حفظ سطح قند خون در محدوده سالم کمک می کند.

در مجموعه گردشگری سلامت ارماطب تمامی آموزش های لازم در خصوص مراقبت از بیماران خاص از جمله افراد دیابتی در دسترس است و کادر مجرب و پزشکان زبردست ارماطب در تلاش اند بهترین و کاربردی ترین اطلاعات را در خصوص خدمات مراقبت سلامت به شما عزیزان ارائه دهندو می توانید با مراجعه به بخش های مختلف سایت ارماطب از سایر خدمات و مقالات سلامت مطلع شده و به ما افتخار دهید تا در حفظ سلامتی خود و توصیه های پزشکی، شما را همراهی کنیم. لطفا ما را از نظرات ارزشمد خود بهره مند سازید.

INFO@Ermateb.Com

شماره تماس (واتساپ) برای هرگونه پرسش و پاسخ و مشاوره رایگان پزشکی

 09222938678